Życie pisze najbardziej oryginalne, najbardziej komiczne, a jednocześnie najbardziej dramatyczne scenariusze.
Wobec choroby Prezydenta w jesieni 1955 i czerwcu 1956 pracami Rady często kierował wiceprezydent Richard Milhous Nixon. 16 J. Prados, op. cit., s. 61-62; patrz też S.L. Fal k, The Na tional Security Council Under Truman, Eisenho-wer, and Kennedy, „Political Science Quarterly" 79, Sep. 1964; R. C u 11 e r, The Department of the National Security Council, „Foreign Affairs" 34, Apr. 1956. 17 CV. C r a b b, Jr., K.V. M u l c a h y, The National Security Council and the Shaping of US Foreign Policy, „The International Journal of Intelligence and Counterintelligence", vol. 3, No. 2, Summer 1989, s. 155, podaje własną typologię wszystkich doradców bezpieczeństwa. Na miano administratora zasługują: Souers, Lay, Powell, Carlucci, Scowcroft i Alien; koordynatorami zostali: Cutler, Anderson, Gray, McFarlane; określenie doradca zyskał Bund, Rostow, Brzeziński („Zbigniew Brzeziński was a counselor who sought to be an agent, but never acquired Kissinger's mastery over the policymaking process"). Jako tzw. agenci, a więc doradcy, którzy koordynują, kierują i są osobistymi doradcami określeni zostali Kissinger i Poindexter; Th.M. F r a n c k, The Constitutional and Legal Position of the National Security Adviser and Deputy Adviser, „The American Journal of International Law", vol. 74,1980. 218 ANDRZEJ MANIA Wówczas także zmieniała się liczba i kształt grupy uczestniczących w pracach Rady w innym charakterze niż jej „statutory members". Te kategorie uczestników to: „participant members" (np. dyrektor Office of Defense Mobilization, później przemianowanego na Office of Civil and Defense Mobilization itd.); „regular participant", którzy uczestniczyli stale w obradach, chyba że Prezydent nakazał inaczej (Sekretarz Skarbu, dyrektor Bureau of Budget); „special request members" uczestniczący na życzenie Prezydenta w poszczególnych częściach obrad lub posiedzeniach (Prokurator Generalny, Przewodniczący Atomie Energy Commission, Dyrektor NASA itd.)- Byli jeszcze tzw. observers i advisers. Zwykle w posiedzeniu Rady brało udział: 5 „statutory members" (Prezydent, Wiceprezydent, Sekretarze Stanu, Obrony i dyrektor OCDM), 2 „regular participant" (Sekretarz Skarbu, dyrektor Bureau of the Budget), 2 „statutory advisers" (przewodniczący JCS i dyrektor CIA) oraz l „observer" (dyrektor USIA), a także Asystent Prezydenta ds. Bezpieczeństwa, Sekretarz Wykonawczy i zastępca Sekretarza Wykonawczego. Prezydent nie do końca zadowolony z NSC ze względu na odżywające tam spory międzydepartamentalne posługiwał się czasem ludźmi z kręgu businessu do konsultowania spraw bezpieczeństwa, a także stworzył swego rodzaju konkurenta dla NSC, to jest Office of Staff Secretary (pierwszym był gen. Paul T. „Pete" Carroll, a następnym płk Andrew Jackson Goodpaster (wg niektórych badaczy, ze względu na fakt, że codziennie dostarczał Prezydentowi danych wywiadowczych, był on swego rodzaju drugą NSC). Urzędnicy ci pracowali w gabinecie obok biura prezydenckiego, mając doń lepszy dostęp niż ważni politycy czy urzędnicy z NSC ulokowanej w Old Executive Office Building. Tylko dzięki taktowi Goodpastera konsultującego się z NSC i politykami zawdzięczać można dobrą współpracę i brak destrukcyjnej rywalizacji. Znaczącą rolę w kształtowaniu polityki amerykańskiej, czasem w zgodzie z NSC, a czasem w konflikcie z nią, odgrywał Chief of Staff Białego Domu, zwany „assistant to the President". Funkcję tę sprawował najpierw były gubernator stanu New Hampshire Sherman Adams, a od roku 1958 gen. Wilton B. Persons19. Utrwaliła się wówczas metoda pracy Rady. Każde posiedzenie Rady rozpoczynało się od ustnej informacji dyrektora CIA o wydarzeniach w świecie, potem Doradca Prezydenta ds. Bezpieczeństwa referował sprawy wskazując na różnice. Wreszcie Prezydent komentował te uwagi, sugerując dalsze przedsięwzięcia lub podejmował decyzję. Na ogół jednak po posiedzeniu Sekretarz Wykonawczy wysyłał sprawozdanie zawierające efekty dotychczasowej wymiany zdań do członków Rady i doradców, po czym Prezydent podejmował decyzję20. Duże znaczenie miało utworzenie 2 września 1953 r. (Executive Order 1048-3) Operations Coordinating Board (OCB). Jak wiadomo, NSC była ciałem doradczym nie angażującym się w wykonywanie zadań przez siebie wytyczonych. To należało do departa- 19J.G. Bock, D.L. Clarke, The National Security Assistant and the White House Staff: National Security Policy Decisionmaking and Domestic Political Consideration, 1947-1984, „Presidential Studies Quarterly", vol. 16, Spring 1986, s. 260-261. 20 G. Gray, Role of the National Security Council in the Formulation of National Policy, referat wygłoszony ... incn _ — A—,,„i x,ł„Qn„,T nf tV>o Amoriran PnliHral SHpnrp Association. Washineton, D.C., September Rada Bezpieczeństwa Narodowego 1947-1961 219 mentów czy innych instytucji wykonawczych, które pod zarządem powołanego ad hoc kierownika realizowały zadania. Powodowało to wiele trudności i stąd decyzja o utworzeniu OCB dla koordynowania przedsięwzięć, nadzorowania tempa i precyzji wykonania zadań - głównie w sprawach polityki zagranicznej, podczas gdy sprawy mobilizacji i bezpieczeństwa wewnętrznego były w rękach innych ciał, o których była już mowa