Życie pisze najbardziej oryginalne, najbardziej komiczne, a jednocześnie najbardziej dramatyczne scenariusze.

Takiej grubości pokrycia nie 557 558 DRUK SŁOWIAŃSKI daje żadna inna technika druku. Formy do D.s. sporządzać można różnymi sposobami: metodą bezpośredniego uczulania siatki emulsją światłoczułą i wkopiowywania obrazu, metodą kopii pośredniej na papierze pigmentowym i następnie przenoszenia wywołanej kopii na siatkę, metodą wycinania szablonów i przylepiania ich na siatkę i wreszcie metodą indywidualnego rysowania na siatce tłustą kredką na podobieństwo *autografii. Tę ostatnią metodę, pod nazwą serigraf ii, stosują szeroko graficy fr. Jako materiału na siatkę używa się jedwabnej gazy młyńskiej względnie tkaniny nylonowej o oczku 0,2 do 0,08 mm. Druk odbywa się na stołach lub na specjalnych maszynach sitodrukowych, których wydajność dochodzi do 1500 druków na godzinę. D.s. opłaca się bardziej od innych technik przy małych nakładach w drukach użytkowych, a w grafice artystycznej pozwala na uzyskiwanie grubych, barwnych faktur przez tłuste nakładanie się farby. DRUK SŁOWIAŃSKI występuje w produkcji drukarskiej tych krajów i narodowości południowych i wschodnich Słowian, które w piśmie posługiwały się lub jeszcze posługują alfabetami słowiańskimi, jak: *głagolica, *cyry-lica, *grażdanka. Najstarszą książką słowiańską odbitą głagolicą był chorwacki Misal, drukowany w Wenecji w 1483 u Andreasa Torresanusa de Asula. Głagolicą drukowano do XVm w. w części Chorwacji, w Dalmacji drukuje się nią jeszcze dzisiaj. Pierwsze książki drukowane czcionką cyrylicką, ukształtowaną na wzór ręcznego pisma zwanego półustawem (zob. cyrylica), wyszły spod prasy Sz. *Fiola w Krakowie ok. 1491. Od tego czasu Rosjanie, Białorusini, Ukraińcy oraz prawie wszystkie narody słowiańskie z południa Europy drukowały cyrylicą aż do przeprowadzenia reformy pisma za Piotra Wielkiego w Rosji, a następnie w innych krajach. Cyrylicą drukowali również Rumuni do poł. XIX w., do dzisiaj drukują nią Mołdawianie. Grażdanki użyto w druku po raz pierwszy w Moskwie w 1708. W XVIII w. pojawiła się ona również w drukach ukraińskich. Białorusini wprowadzili ją po Rewolucji Październikowej w 1918. Narody Jugosławii, z wyjątkiem Chorwatów i Słoweńców, oraz Bułgarzy zaczęli używać w druku grażdanki w wersji narodowej w początkach XIX w. We wszystkich krajach posługujących się grażdanką używa się również czcionki cyrylickiej do druku ksiąg liturgicznych, których duże ilości produkuje się także m. in. w Rzymie. DRUK TYPOGRAFICZNY, wynaleziony przez J. Gutenberga (*Druk — wynalazek), polega na zastosowaniu oddzielnych *czcionek metalowych do sporządzania lub wypełnienia *formy drukowej. Elementy drukujące są wypukłe, pobierają więc farbę z wałków (dawniej z tamponów). Elementy niedrukujące farby nie pobierają. Do D.t. zaliczają się także metody druku ilustr., oparte na tej samej zasadzie (*Drzeworyt, *Linoryt). Od czasów Gutenberga D.t. był wykonywany na *prasie. D.t. składa się z dwu zasadniczych czynności: przygotowania do druku formy drukowej otrzymanej z *zecerni i z właściwego druku, czyli odbijania formy drukowej na papierze za pomocą *maszyny drukarskiej. W D.t. przygotowanie formy do druku, zwane *przyrządem, składa się z dwóch podstawowych procesów. Pierwszy nazywa się narządzaniem (zestawieniem) formy, drugi — podkładaniem formy. W czasie druku trzeba czuwać nad wykonywaniem dobrych odbitek, regulować jednakowy dopływ farby na formę, nie dopuszczać do zmian na odbitkach i chronić je przed uszkodzeniem. Zależnie od rodzaju maszyny *ma-szynista drukarski ma do pomocy trzech pomocników. DRUK ULOTNY (ulotka), druk o objętości do czterech stron, o bardzo różnej treści, najczęściej *dokument i my W™ brjtnk- |W<1».»; w*1g«jć isiogii w obrani jweb 330298 Druk ulotny z powstania listopadowego 559 560 życia społecznego i *afisz. |D.u. o charakterze propagandowym (np. polityczne) lub reklamowym (np. księgarskie) są rozpowszechniane masowo bezpłatnie. Były znane już w XV-XVII w., od czasów reformacji publikowane w językach narodowych. Są ważnymi źródłami historycznymi, zwłaszcza dla tego okresu, w którym spełniały rolę dzisiejszych gazet. W odniesieniu do D.u. z XV-XVTII w. używa się nazwy wolant. DRUK WKLĘSŁY, rodzaj techniki drukarskiej, w której elementy drukujące leżą poniżej powierzchni *formy drukowej. Formy do D.w. można podzielić na: wklęsłodrukowe z zastosowaniem mechanicznej obróbki, z zastosowaniem obróbki chemicznej i wykonane na elektronowych maszynach do grawerowania bez użycia *kopii i *trawienia. Farbę nanosi się na całą powierzchnię formy drukowej. Nadmiar jej zostaje usunięty z miejsc niedrukujących za pomocą tamponu lub stalowej cienkiej linii zwanej *raklem. Rakiel przesuwa się po całej powierzchni, ściśle do niej przylegając, i zbiera farbę tylko z miejsc nie posiadających wgłębień. Tkwiąca w wydrążonych partiach matrycy farba pod dociskiem w prasie wklęsłodrukowej przeniesiona zostaje na papier. Drugie rozróżnienie w technice D.w. to podział na ręczne i foto-mechaniczne sposoby przygotowania formy drukowej. Do pierwszej grupy zaliczamy ilustracyjne techniki graficzne: ^miedzioryt, *akwafortę, *akwatintę, *mezzo-tintę, *kamienioryt, *suchoryt i pochodne tych technik; do drugiej grupy — *heliograwiurę i *rotograwiurę. Ręczne prasy wklęsłodrukowe działają na zasadzie dwóch walców napędzanych przy pomocy kołowrotu lub koła zamachowego. Płytę (matrycę) natartą farbą i podgrzaną, układa się na stole prasy (płyta żeliwna lub bakelitowa) i przykrywa zwilżonym papierem i filcem, który umożliwia wtłoczenie papieru w wydrążone elementy drukujące. Silny nacisk prasy w czasie przesuwania się płyty między walcami daje charakterystyczną dla D.w. wypukłość kreski na odbitce i wyraźny odcisk krawędzi płyty. Zob. też Druk woodbury, Galwanografia, Maszyny WKLĘSŁODRUKOWE, TeXOPR1NT. DRUK WOODBURY, rodzaj *druku wklęsłego. Fotograficzny żelatynowy relief obrazu lub jego odcisk wypełnia się zabarwionym roztworem żelatyny i nadmiar jej usuwa się. Po stężeniu i nabraniu odpowiedniej konsystencji pozostałą w zagłębieniach reliefu żelatynę przenosi się przez docisk na papier. W rezultacie otrzymuje się półtonowy obraz. DRUK WYPUKŁY cechuje się tym, że wszystkie elementy drukujące leżą wyżej od pozostałych. Jest to najstarszy ze znanych sposobów druku