Życie pisze najbardziej oryginalne, najbardziej komiczne, a jednocześnie najbardziej dramatyczne scenariusze.
W innym wierszu, powsta�ym podczas Powstania Warszawskiego, �Sumienie �wiata�, Jasi�ski nazywal mocarstwa, kt�re mia�y gwarantowa� niepodleg�o�� Polski �kar�ami� i pisa�, �e �Po-wsta�czej Warszawie tylko wr�g s��w dotrzyma�. Tylko �mier� jest wierna*. Po wojnie Jasi�ski przebywa� na emigracji w Wielkiej Brytanii, a od 1952 roku w Australii. Nie chcemy �a�osnych chora��w z Londynu �A wy tam wci�� �piewacie, �e z �kurzem krwi bratniej�, �e �w dymie po�ar�w� niszczeje Warszawa... A my tu nag� piersi� na salwy armatnie, na wasz podziw, na �piewy i na wasze brawa. (...) Hallo! Tu serce Polski! Tu m�wi Warszawa! Niech pogrzebowe pienia wyrzuc� z audycji! Nam � ducha starczy dla nas i starczy go za was. Oklask�w te� nie trzeba. � ��damy amunicji." 251 mi (z uwagi na, potrzeb� zdobycia g�os�w ameryka�skiej Polonii): �Stalin nie zamierza pozbawi� Polski wolno�ci. Nie o�mieli� by si� tego zrobi�, gdy� wie, i� rz�d Stan�w Zjednoczonych udziela wam zdecydowanego poparcia. Czuwa� b�d�, aby Polska nie dozna�a krzywd w wyniku wojny (...). Jestem pewien, �e uda si� doprowadzi� do podpisania uk�adu, na mocy kt�rego Polska otrzyma �l�sk, Prusy Wschodnie, Kr�lewiec, Lw�w, region Tarnopola, jak r�wnie� okolice Drohobycza, gdzie znajduj� si� z�o�a ropy naftowej i potas." Stanis�aw Miko�ajczyk, Zniewolenie Polski, wyd. NOWA 1984, s. 49. K�opotliwa Polska Z wypowiedzi Roosevelta w rozmowie z Churchillem i Stalinem 6 lutego 1945: �Polska by�a �r�d�em k�opot�w przez ponad pi�� stuleci." Cyt. za: W. S. Churchill, The Second World War, t. VI: Triumpk and Trage-dy, Boston 1977, s. 319. HERBERT GEORGE WELLS (1886-1946) Jeden z najpopularniejszych w �wiecie pisarzy angielskich XX wieku, dziennikarz i publicysta. Autor licznych powie�ci (mi�dzy innymi �Wojna �wiat�w� i �Niewidzialny czlowiek�). Rzecznik r�nych utopii socjalistycznych, bezskutecznie pr�bowa� przeko- nywa� profesor�w angielskich uniwersytet�w o konieczno�ci wprowadzenia socjalizmu. Przeprowadzi� pe�ne naiwno�ci polity- cznej wywiady z Leninem i Stalinem. Pisa�, �e: �J�zef Stalin jest cz�owiekiem, do kt�rego mam wiele osobistej sympatii: jest to cz�owiek uparty i egocentryczny, maj�cy jednak wiele samokry- tycyzmu i skromny�. Adam Pragier, autor krytycznej ksi��eczki o pogl�dach Wellsa na �wiat, pisa�, i� wytworzy� on sobie obraz Stalina jako �surowego, m�drego i dobrotliwego olbrzyma�. Na- iwne sympatie do Zwi�zku. Sowieckiego i pomniejszanie odpo- wiedzialno�ci Niemc�w za hitleryzm ��czy�y si� u Wellsa ze skrajn� niech�ci� do Polski i lekcewa�eniem roli malych narod�w. Ju� w 1917 roku Wells zareagowa� skrajnie nieprzychylnie na propozycj� napisania przedmowy do ksi��ki o literaturze polskiej. W swym li�cie stwierdza�, �e nie napisze nic o narodzie, kt�ry �chce ukra�� Niemcom Gda�sk, a Rosjanom Wilno�. List zako�czy� s�owami: �I dislike and distrust the Poles� (Nie lubi� Polak�w i im nie ufam). P�niej okre�la� Polak�w jako �roman-tyczny nar�d o faszystowskich porywach<�. 250 To matek polskich s� �zy Francjo, wolno�ci czerwieni� si� zorze A Polska dalej we krwi My kraj bez Quisling�w, Petain�w Kraina marze� i sn�w Za kilka colt�w i sten�w Krwawimy od Odry po Zbrucz." Piosenka partyzancka popularna w konspiracji polskiej na prze�omie 1944/45, cyt. za: �Nowy �wiat" z 28-29 III 1992. GEORGE ORWELL (1903-1950) George Orwell (w�a�ciwie Eric Arthur Blair), angielski powie�- ciopisarz i publicysta. Cho� sw� dzia�alno�� publicystyczn� rozpo- czyna� na lewicy, mia� si� p�niej sta� najostrzejszym krytykiem prokomunistycznych �fellow-travellers� w kr�gach intelektualnych. W latach 1936-1937 walczy� w szeregach anarchist�w w hiszpa�skiej wojnie domowej. Tam w�a�nie pozna� metody ko- munistycznej infiltracji i podst�pnego wyniszczania inaczej my- �l�cych (trockist�w i anarchist�w). Ni�ej fragment z opublikowa- nego l wrze�nia 1944 zjadliwego komentarza Orwella na temat postawy bytyjskiej prasy lewicowej wobec Powstania Warszaw- skiego: Protestuj� przeciw tch�rzostwu brytyjskiej prasy w sprawie Polski �Chcia�bym zaprotestowa� przeciw pod�ej i tch�rzowskiej postawie przyj�tej przez brytyjska pras� wobec powstania w Warszawie. Zaledwie tylko dotar�y wie�ci o wybuchu powstania �News Chronicle� i pokrewne mu pisma zaj�y wyra�nie de- zaprobujaca postaw�. Wytworzono generalne wra�enie, �e Polacy zas�uguj� na to, by ich przetrzepano, chocia� robili w�a�nie to wszystko, do czego wzywa�y ich alianckie rozg�o�nie od kilku lat. G�oszono, �e Polacy nie zas�uguj� na �adn� pomoc z zewn�trz. Kilka gazet sugerowa�o, �e bro� i dostawy amunicji mog� by� zrzucane przez Anglo-Amerykan�w, odleg�ych o tysi�c mil. Nikt, o ile wiem, nie sugerowa�, �e mog� to zrobi� Rosjanie, odlegli o dwadzie�cia mil (...). Niemal wszystkie gazety lewicy pe�ne s� pot�pie� dla emigra- cyjnego rz�du w Londynie, kt�ry przedwcze�nie rozkaza� swym zwolennikom robi� powstanie w momencie, gdy Armia Czerwona by�a u wr�t (...). Oto moje przes�anie dla lewicowych ' 253 s. 39-40. AUDYCJA Z POWSTA�CZEJ WARSZAWY (1944) Winston Churchill w sz�stym tomie swej historii drugiej wojny �wiatowej przytoczy� tekst jednej z ostatnich audycji powsta�czej Warszawy � ni�ej, fragment. Potraktowano nas gorzej ni� satelit�w Hitlera �Oto szczera prawda. Zostali�my potraktowani gorzej ni� sa- telici Hitlera, gorzej ni� W�ochy, Rumunia, Finlandia. Niech B�g, kt�ry jest sprawiedliwy, os�dzi straszna niesprawiedliwo��, z powodu kt�rej cierpi nar�d polski i niech ukarze odpowiednio wszystkich tych, kt�rzy s� jej winni. Waszymi bohaterami s� �o�nierze, kt�rych jedyn� broni� przeciwko czo�gom, samolotom i armatom by�y rewolwery i butelki nape�nione benzyn� (...). Nie�miertelny jest nar�d, kt�ry mo�e da� dowody tak powszechnego bohaterstwa. Albowiem ci, kt�rzy zgin�li � zwyci�yli, a ci, kt�rzy �yj� � b�d� walczy� i b�d� �wiadectwem tego, �e Polska �yje, �e �yj� Polacy." Por. W. S. Churchill, The Second World War, t. VI: Triumph and Tragedy, Boston 1977, s. 124. Cyt. za: Sprawa polska podczas II wojny �wiatowej w �wietle pami�tnik�w (opra�. Stanis�aw Zabie��o), Warszawa 1958, PISM, s. 414-415. O ANGLIO, CZY TOBIE NIE WSTYD Piosenka partyzancka �Tu walka na �mier� i �ycie Walka o wolno�� i byt Wy tam zza morza patrzycie O Anglio, czy Tobie nie wstyd My kraj bez Quisling�w, Petain�w Ojczyzna marze� i sn�w Za kilka colt�w i sten�w Krwawimy od Gdyni po Lw�w Za nasze ofiary, udr�ki Co Ty, Ameryko nam dasz Czy mamy Ci sk�ada� podzi�ki Czy plun�� z pogard� Ci w twarz My kraj bez Quisling�w, Petain�w..
