Życie pisze najbardziej oryginalne, najbardziej komiczne, a jednocześnie najbardziej dramatyczne scenariusze.
Konflikty zbrojne można klasyfikować według różnych kryteriów. Ze względu na zakres regulacji prawnomiędzynarodowej należy wyróżnić konflikty zbrojne o charakterze międzynarodowym io charakterze niemiędzynarodowym. Konflikt zbrojny między państwami ma niewątpliwie charakter międzynarodowy. Postępowanie stron takiego konfliktu prawo międzynarodowe wojenne reguluje w pełnym zakresie. Współczesnym przykładem konfliktu międzypaństwowego na dużą skalę były prowadzone w latach 1980-1988 działania wojenne między Irakiem a Iranem. 211 Wojny kolonialne (narodowowyzwoleńcze) dawniej traktowano jako wojny domowe, nie mające charakteru międzynarodowego. W dzisiejszym stanie prawa międzynarodowego należy zmienić tę kwalifikację zgodnie z zasadą samostanowienia narodów, którą Karta NZ uznała za jedną z podstawowych zasad prawa międzynarodowego. Protokół dodatkowy do konwencji genewskiej z dnia 10 czerwca 1977 r. (protokół I) kwalifikuje jako konflikty międzynarodowe także konflikty zbrojne, w których narody, w wykonaniu swego prawa do samostanowienia, walczą przeciwko panowaniu kolonializmu i obcej okupacji oraz przeciwko reżimom rasistowskim (art. l pkt 4)1. W tym określeniu mieści się wiele konfliktów zbrojnych z okresu po II wojnie światowej. Jako przykład można przytoczyć konflikt francusko-algierski w latach 1954-1962. Do konfliktów zbrojnych o charakterze międzynarodowym należy także zaliczyć akcję zbrojną, jaką Rada Bezpieczeństwa może podjąć przeciwko państwu lub państwom, które dopuściły się agresji przeciwko innym państwom. Przykładem takiej akcji były działania zbrojne ONZ w Korei w latach 1950-1953. Natomiast operacja przeciwko Irakowi, mająca na celu uwolnienie Kuwejtu spod okupacji irackiej w latach 1990-1991, miała charakter zbiorowej interwencji zbrojnej, do której Rada Bezpieczeństwa upoważniła i dla której stworzyła podstawy prawnomiędzynarodowe. Według Protokołu dodatkowego do konwencji genewskiej z dnia 10 czerwca 1977 r. (protokół II)2 istotnym elementem konfliktu o charakterze niemiędzynarodowym jest to, aby rozgrywał się on na terytorium jednego państwa, między siłami zbrojnymi rządu a dysydenckimi siłami zbrojnymi lub innymi zorganizowanymi grupami zbrojnymi, pozostającymi pod odpowiedzialnym dowództwem i sprawującymi władzę nad częścią terytorium państwa w sposób umożliwiający im prowadzenie skoordynowanych działań zbrojnych i zdolnymi do stosowania postanowień tego Protokołu. Pojęcie takiego konfliktu nie obejmuje natomiast zamieszek wewnętrznych, rozruchów czy sporadycznych aktów przemocy, które nie są uważane za konflikty zbrojne. Wewnątrzpaństwowy konflikt zbrojny był tradycyjnie nazywany wojną domową lub cywilną. Może ona mieć dwojaką postać — jej treścią może być walka o władzę w całym państwie, albo też walka o oderwanie M. Flemming, Międzynarodowe prawo wojenne. Zbiór dokumentów, Warszawa 1978, s. 215. 2 Tamże, s. 286. części terytorium państwa. W tym drugim wypadku ma miejsce wojna secesyjna. Jej aktualnym przykładem jest sytuacja w Bośni i Hercegowinie. Prawo międzynarodowe wojenne w węższym zakresie dotyczy domowych konfliktów zbrojnych niż międzynarodowych konfliktów zbrojnych. Ze względu na status stron można wyróżnić trzy rodzaje konfliktów zbrojnych, a mianowicie: 1) między państwami, 2) między państwem--metropolią a terytorium kolonialnym oraz 3) wewnątrzpaństwowe. Wyróżnienie tych trzech rodzajów konfliktów zbrojnych nie wyklucza przypadków o charakterze mieszanym. Współcześnie bardzo charakterystyczne jest zwłaszcza zjawisko umiędzynarodowienia wielu konfliktów domowych, wskutek interwencji ze strony państwa lub państw trzecich. Tak więc, w 30-letnim konflikcie zbrojnym w Wietnamie (1946-1976) można wyróżnić trzy relacje: wojna kolonialna między Francją a Wietnamem, wojna międzypaństwowa między Wietnamem a Stanami Zjednoczonymi oraz wojna domowa między różnymi siłami politycznymi w Wietnamie. § 2. Zapobieganie konfliktom zbrojnym Z punktu widzenia prawa międzynarodowego, za pomocą innych środków można zapobiegać konfliktom zbrojnym między państwami i za pomocą innych środków — wewnątrzpaństwowym konfliktom zbrojnym. W przypadku tych drugich konfliktów możliwe do zastosowania środki ograniczają się do międzynarodowej ochrony praw człowieka i samostanowienia narodów jako przesłanki tych praw. To samo w zasadzie dotyczy relacji między państwami-metropoliami a terytoriami kolonialnymi. Inaczej rzecz przedstawia się w odniesieniu do potencjalnych konfliktów międzypaństwowych. Można im zapobiegać za pomocą środków formalnych oraz środków materialnych. Do kategorii środków formalnych należy przede wszystkim prawno-międzynarodowy zakaz wojen agresywnych. O ile pakt Ligi Narodów tylko ograniczał legalność uciekania się do wojny, o tyle traktat o wyrzeczeniu się wojny z dnia 27 sierpnia 1928 r., nazywany również paktem paryskim, paktem Kellogga lub paktem Brianda-Kellogga3, wprowadził bezwzględny zakaz wojen agresywnych. Państwa-strony tego paktu 3 Tamże, s. 300-301