Życie pisze najbardziej oryginalne, najbardziej komiczne, a jednocześnie najbardziej dramatyczne scenariusze.
Czy skutki kl�ski g�odu mog� k�a�� si� cieniem na czyje� �ycie, cho� up�yn�o osiemna�cie lat? Ludzie zaledwie par� lat starsi ode mnie cierpieli g��d, a moi r�wie�nicy poznali go w �onie matek. Wi�c jak�e mogli by� tacy szcz�liwi? Jakim sposobem uda�o im si� o tym zapomnie� i korzysta� z przywilej�w m�odo�ci? Cieszyli si� �yciem, kochali je, podczas gdy ja wiecznie by�am melancholijna i nieszcz�liwa. Czy�by moje do�wiadczenia r�ni�y si� od prze�y� innych ludzi, a je�li tak, to co to mog�o by�? Kiedy zapyta�am matk� o tamte czasy, us�ysza�am jedynie: - Ach, tak. Nic wielkiego. Po prostu trzy lata s�abych zbior�w. Zagro�enie ze strony sowieckich rewizjonist�w i ameryka�skich imperialist�w. Zgodny antychi�ski ch�r. I to wszystko. Ale bezpiecznie przeprowadzili�my przez to wszystko ca�� wasz� niewdzi�czn� gromadk�, prawda? Po co wraca� do spraw, kt�re dawno zosta�y zamkni�te? Jednak ch�odna rezerwa matki jeszcze bardziej podsyca�a moj� ciekawo��. Jak ona, kobieta tragarz, jedna z tych, kt�re w Czung-cing nazywano dr�gowymi, przetrwa�a tamten potworny okres? Kogo obchodzi� jej los? By�a zdana wy��cznie na siebie. By� mo�e wkrad�a si� w �aski osoby rozdzielaj�cej porcje w sto��wce Komuny Ludowej i dzi�ki nieco g��bszemu zanurzeniu chochli dostawa�a troch� g�stszy kleik z ry�u ni� inni? A mo�e flirtowa�a z m�czyzn� wydaj�cym warzywa, kt�ry jednym szybkim ruchem nadgarstka dok�ada� kilka cienkich �ody�ek do nale�nej doli? Podczas kl�ski g�odu wszystkie oczy b�yszcza�y z chciwo�ci i w mig wybucha�y awantury o ka�dy grosz. Sto��wka Komuny Ludowej by�a tym miejscem, gdzie ubijano interesy, i je�li si� zna�o sposoby, mo�na by�o uchroni� przed g�odem nawet nienarodzone dziecko. Istnia� tylko jeden powa�ny problem: za sto��wk� nieodmiennie odpowiada� antypatyczny, w stu procentach godny zaufania cz�onek partii, wi�c jak� szans� na dodatkowe zyski mia�a rodzina pozbawiona wszelkich koneksji, taka jak nasza? Najstarsza siostra wielokrotnie si� u�ala�a, �e zawsze dostaje najrzadszy, najcie�szy kleik, kt�ry bardziej przypomina wod� ni� jedzenie, i na nic si� zda wystawanie w sto��wce i p�acz. Wi�c w drodze do domu po�ow� wypija�a, wtedy reszta braci i si�str bieg�a do sto��wki z piekieln� awantur�, �ci�gaj�c gromad� gapi�w, przez co rozdzielaj�cy nie mia� wyboru i musia� do�o�y� troch� ry�owej papki. - To twoja wina, �e ludzie tak nas traktuj�! Jeszcze troch�, a wszyscy staniemy si� band� zag�odzonych duch�w! - Du�a Siostra zawsze mia�a niewyparzony j�zyk, a przecie� nie powinna tak si� odzywa� do matki. A matka, czerwona z gniewu, ledwo chwyta�a oddech. Jednak nigdy si� nie odci�a. Dlaczego za ka�dym razem, gdy wspominano okres wielkiego g�odu, nabiera�a wody w usta, nawet je�li si� na niej wy�ywano? Czy posun�a si� do czego�, o czym nie mog�a m�wi�? 5 Nast�pnego ranka w szkole moje my�li kr��y�y wy��cznie wok� stwierdzenia matki, �e kiedy przestanie pracowa�, b�dzie dostawa� �a�o�nie nisk� emerytur�. A co ze mn�? Czy powinnam post�pi� zgodnie z jej wol�? Je�eli zrezygnuj� z zaj�� przygotowuj�cych do egzamin�w wst�pnych, nie b�d� mia�a powodu, by d�u�ej chodzi� do szko�y, i nie zobacz� wi�cej nauczyciela historii. Ta my�l bola�a mnie najbardziej. Lecz je�li zostan� w szkole, sk�d wezm� ksi��ki i zeszyty w tym semestrze, nie wspominaj�c ju� o nast�pnym? Nie mog�am prosi� matki o pieni�dze. Prawdopodobnie mo�na po�yczy� podr�czniki w szkole, ale co z zeszytami? Gdy tak si� nad sob� u�ala�am, przysz�a mi na my�l niska renta, jak� ojciec otrzymywa� za inwalidztwo. Kurza �lepota by�a chorob� zawodow�, wi�c ojcu nale�a�o si� sto procent pobor�w. Gdybym potrafi�a to jako� za�atwi�, ojciec dosta�by sp�at� za kilka lat wstecz, a mnie by si� co� nieco� z tego nale�a�o, czy� nie? �Nie mo�emy si�gn�� do nieba ani sta� nogami na ziemi. Nawet diabe� nie zagl�da w takie zakazane miejsce� - zwyk�a mawia� nasza s�siadka o Po�udniowym Brzegu. St�d wsz�dzie by�o daleko - do szpitali, do sk�adnic w�gla, rynk�w, teatr�w, na poczt�; aby uda� si� dok�dkolwiek, musieli�my wspina� si� kilkaset metr�w pod g�r� albo pokona� podobn� odleg�o��, schodz�c w d�. Za�atwianie jakichkolwiek formalno�ci ��czy�o si� z planowaniem d�ugiej i uci��liwej wyprawy. Tak wi�c pokonanie rzeki i dotarcie do centrum miasta by�o dla mnie nie lada wyczynem. W 1980 roku zako�czono w Czungcing budow� mostu przez Jangcy, kt�ry po��czy� centrum z Po�udniowym Brzegiem, wi�c jego mieszka�cy �wi�towali rado�nie, nazywaj�c t� inwestycj� �wielk� zdobycz� socjalizmu�. S�dzili, �e odt�d oni r�wnie� b�d� uwa�ani za prawdziwych rezydent�w Czungcing. Ale wkr�tce mieli si� przekona�, �e dla nich, skazanych na �ycie w slumsach na zboczach prawego brzegu, wyprawa do miasta nadal oznacza� b�dzie piesz� w�dr�wk� drogami na szczyt wzg�rza, a nie okr�n� podr� autobusem. Jazda autobusem zabiera�a wi�cej czasu, a w dodatku by�a dro�sza. Tak wi�c most na niewiele si� zda�. Z autobusu korzystali�my jedynie wtedy, gdy z powodu mg�y lub powodzi nie kursowa�y promy. Przeprawa promem trwa�a kr�cej i mniej kosztowa�a. Czyli w sumie nic si� nie zmieni�o. Dochodzi�a trzecia po po�udniu, kiedy znalaz�am biuro Okr�gowego Przedsi�biorstwa Promowego, w kt�rym kilku typowych przedstawicieli kadry partyjnej, siedz�c przy biurkach, czyta�o gazety i popija�o herbat�. Jeden z urz�dnik�w rozmawia� przez telefon
