Życie pisze najbardziej oryginalne, najbardziej komiczne, a jednocześnie najbardziej dramatyczne scenariusze.

3.4.4.4. Hipotetyczne ustalenia faktów genealogicznych kontrolujemy ogólnie przyjętymi zasadami, które ustalają, iż na jedno stulecie liczy się przeciętnie po trzy pokolenia (wiek pokolenia to 30-35 lat), poczęcie dziecka na 28^4-2 tygodnie przed urodzeniem, dwa połogi matki dzieli co najmniej 10 miesięcy, możliwość rodzenia do 55 roku życia (możliwość płodzenia jest praktycznie nie do ustalenia). 3.4.5. Ustalenie przynależności klasowej lub stanowej jest ważne ze względu na socjologiczny charakter badań genealogicznych. W grę wchodzą tutaj określenia używane w praktyce kancelarii królewskiej, sądów państwowych 78 i kościelnych, pozwalające określić przynależność klasową. Pozostałe kancelarie nie przestrzegały ściśle konwencjonalnych prawideł. Jednak i tytulatura nie zawsze była jednoznaczna z pozycją prawną i społeczną obdarzonej nią osoby. Stąd też należy zachować tutaj sporo ostrożności. Praktyka polska nie zna tego rodzaju partykuł, jak francuskie de czy niemieckie von, które poprzedzając nazwisko oznaczają szlachcica, będąc równoważnikiem określenia nobilis. Stąd przychodzi uciekać się do wspomnianych tytułów, czy też słuszniej kwalifikatorów (w historiografii francuskiej proponowano odróżnianie titres (np. episcopus) od ąualites (np. reverendus pater), podobnie jak w historiografii niemieckiej, gdzie rozróżniono Titel (np. Ftirst) od Prddikt (np. fiirstliche Gnaden). W praktyce polskiej rycerz, to strenuus (mężny), validus (możny), czasem spectabilis (godny). Szlachta to nobiles (szlachetni), generosi (urodzeni), magnifici (wielmożni), illustrissimi ac magnifici (jaśnie wielmożni). Mieszczanie są honesti (godni). Chłop to laboriosus (pracowity, robotny), honestus (uczciwy), a nawet providus (opatrzny). Duchowni są honorabiles (czcigodni), venerabiles (dostojni), reverendi, admodum reverendi (wielebni, przewielebni), reuerendissimi (najprzewielebniejsi). Mąż nauki to vir excellens, egregius (mąż znakomity), studenci studiosi. Żydzi to infideles (niewierni) lub perfidi (przewrotni). W zasadzie zróżnicowanie owych kwalifikatorów odpowiada zróżnicowaniu wewnątrz poszczególnych klas społecznych. Jednakże brak ścisłych reguł stosowania prowadził do ich ciągłej dewaluacji. Tak np. w XVIII w. nobilis to szlachcic zagrodowy, zmuszony do życia w mieście i możniejszy mieszczanin w mieście królewskim. Stąd też trudności w posługiwaniu się tymi kryteriami. O wiele pewniejszą podstawę stwarzają badania nad rodzajem władania ziemią, wykonywanym zawodem, zależnością poddańczą w stosunku do pana folwarcznego. Przesuwanie się z jednej grupy społecznej do drugiej umożliwiają obserwacje nad kolejno wykonywanymi urzędami, czy też zawodami. Nie bez znaczenia jest również ustalenie wyznania. Pomocną w takich przedsięwzięciach jest nie tylko niemal każda metoda historycznych badań, ale także cały niemal zasób źródłowy interesujący historyka. 3.5. Tablice genealogiczne 3.5.1. Znakami umownymi stosowanymi w tablicach genealogicznych są: ¦* — urodzony * ¦(¦ — martwo urodzony M — zaręczony ^xoo — ożeniony n|u,o|o —rozwiedziony i" —zmarł X — poległ AD — pochowany 3.5.2. Tablica descendentów albo drzewo genealogiczne (od sposobu przedstawiania dawniej rodowodu: przodek — to pień, szczyt korony aktualnie żyjący jego potomkowie) jest to zestawienie osób pochodzących od jednej i tej 79 samej pary małżeńskiej lub od jednego i tego samego męskiego protoplasty. Tablice takie, których opracowanie wymaga dużego nakładu pracy, nie przedstawiają większej korzyści naukowej, głównie dlatego, że więź społeczna rosnąca przez poczucie pokrewieństwa trwa w linii męskiej jedynie w społeczeństwach patriarchalnych, natomiast w linii żeńskiej zaciera się nader szybko. Niewątpliwy pożytek osiąga się natomiast przez budowanie wyciągów z tablic descendentów, czyli rodowodów. Są to tablice obejmujące potomstwo męskie i żeńskie (uwzględniając czasem mężów córek) w obrębie tylko nazwiska. Czasem buduje się rodowody uproszczone, głównie dla celów szkoleniowych. Jeszcze częściej buduje się rodowody opisowe, czyli monografie genealogiczne, u nas herbarze. Rodowody mają szczególną wartość dla zagadnień dziedziczenia, ukazując jeden z istotnych elementów więzi społecznej. 3.5.3. Tablice ascendentów, czyli wywody przodków, są zestawieniami osób, od których dana jednostka (tzw. probant) pochodzi zarówno po mieczu, jak i po kądzieli. Służą do udowodnienia praw spadkowych, dawniej zaś do uzyskiwania różnych godności, kiedy wymagano wykazania się szlachectwem od 4 do 32 przodków