Życie pisze najbardziej oryginalne, najbardziej komiczne, a jednocześnie najbardziej dramatyczne scenariusze.
Powy�szych w�tpliwo�ci nie da si� do ko�ca rozstrzygn��, jednak obydwa stanowiska nie wykluczaj� si� nawzajem, kwestie turecka i mo�dawska by�y bowiem �ci�le ze sob� powi�zane. Nawet gdyby celem Olbrachta by�o tylko zast�pienie Stefana Zygmuntem, konflikt z Turcj� by�by nieuchronny. Has�o odzyskania Kilii i Bia�ogrodu by�o w Polsce do�� popularne, zaj�cie przez Turk�w tych empo-ri�w odbi�o si� bowiem niekorzystnie na sytuacji gospodarczej Polski. D��enie do wyparcia z nich Osman�w by�o wi�c w pe�ni uzasadnione. Wyprawa zorganizowana pod has�em odzyskania Kilii i Bia�ogrodu zosta�a jednak �le przygotowana pod wzgl�dem politycznym i militarnym. Poza enigmatycznymi obietnicami posi�k�w ze strony W�adys�awa i r�wnie niepewnymi Ry�. 212. Fragment mur�w zamku mo�dawskiego w Chocimiu, XV-XVII wiek. 289 Dzieje Polski p�no�redniowiecznej - Lw�w K R�L Upnica ,. KR�LESTWO W�GIERSKIE 146? Bystrzyca D Kimpoltmg Koloszwar Bendery Vaslui 1485 ; Berlad Bak�w Siedmiogr�d Brasz�w wyprawa mo�dawska Jana Olbrachta w 1497 O obl�enie Suczawy terytorium utracone na rzecz Turcji w 1484 ^ 1467 wa�niejsze bitwy Brai�a o Buz�u q Wӣ OS Z CZY ZNA Ry�. 213. Wyprawa Jana Olbrachta do Mo�dawii w 1497 roku. przygotowania wojenne deklaracjami Aleksandra nie zapewniono sobie �adnej pomocy z zewn�trz; nie zwr�cono si� o ni� ani do cesarza, ani do papie�a, ani do ksi���t w�oskich. Pomys� przebycia kilkusetkilometrowych p�pustynnych step�w Mo�dawii i Besarabii dziel�cych okolice osiad�e od wybrze�a czarnomorskiego, na czele ogromnej armii z�o�onej g��wnie z niesprawnego pospolitego ruszenia, okaza� si� z g�ry skazany na niepowodzenie. Mobilizacja by�a wi�ksza ni� kiedykolwiek wcze�niej. W wyprawie wzi�y udzia� kilkudziesi�ciotysi�czne zast�py pospolitego ruszenia z Wielkopolski, Ma�opolski i Rusi halickiej, mniej liczne hufce ochotnik�w, oddzia�y zaci�nych i kontyngenty dostarczone przez lennik�w Korony. W szeregach stan�� wielki mistrz Jan von Tiefen na czele stu kilkudziesi�ciu rycerzy krzy�ackich. Z Mazowsza z pewnym op�nieniem nadci�gn�o 600 zbrojnych. Szczeg�lnie liczna i dobrze wyposa�ona by�a artyleria. Wie�ci o tych przygotowaniach nie da�o si� d�ugo zachowa� w tajemnicy. Szybko dotar�y do Mo�dawii, budz�c powa�ne zaniepokojenie. Hospodar deklarowa� wprawdzie gotowo�� do wsp�dzia�ania z wojskami polskimi, ale dopiero od chwili, gdy 290 - Czasy Jana Olbrachta i Aleksandra stan� one nad brzegami Dunaju. Por�wnuj�c potencja� wojenny Polski i Turcji w kontek�cie domniemanych plan�w osadzenia kr�lewicza Zygmunta na tronie hospodarskim, postanowi� jednak w decyduj�cym momencie opowiedzie� si� po stronie su�tana. Zaalarmowa� wi�c Bajezida II, donosz�c o polskich przygotowaniach zbrojnych. W rezultacie, jeszcze przed rozpocz�ciem wyprawy, Turcy, Tatarzy i Mo�dawia-nie spustoszyli okolice Ko�omyi i Halicza. Gdy armia polska w pocz�tkach sierpnia 1497 roku przekroczy�a granic� mo�dawsk�, pos�owie hospodara og�osili go poddanym tureckim, a od Olbrachta za��dali natychmiastowego wycofania jego wojsk. Kr�l uzna� ow� deklaracj� za z�amanie wierno�ci lennej i pojmanych pos��w uwi�zi� we Lwowie. Kampanii nie mo�na by�o kontynuowa� bez pokonania Stefana; wojna turecka przekszta�ci�a si� wi�c W mo�dawska Ryc- 214- p�yta na9robna Piotra Kmity w katedrze krakowskiej, po 1505 roku. obl�enie Suczawy mediacja w�gierska i zawieszenie broni Wbrew pierwotnym planom, zak�adaj�cym rozwini�cie dalszych dzia�a� w oparciu o pograniczny zamek chocimski, armia polska skierowa�a si� wprost na stolic� Mo�dawii, Suczaw�. Trzytygodniowe obl�enie tej pot�nej twierdzy nie da�o efekt�w z powodu niesprawno�ci pospolitego ruszenia. Stefan, kt�ry ju� wcze�niej opu�ci� swoj� stolic�, podj�� przeciw Polakom wojn� podjazdow�. Zmobilizowa� do niej oko�o 18 ty�. w�asnych poddanych, uzyska� ponadto oko�o 10-tysi�czne posi�ki turecko-tatarsko-wo�oskie, a zaprzyja�niony z nim wojewoda siedmiogrodzki Bart�omiej Dragffy przyszed� mu z pomoc� na czele 12 ty�. W�gr�w
