Życie pisze najbardziej oryginalne, najbardziej komiczne, a jednocześnie najbardziej dramatyczne scenariusze.

Ten ostatni prawdopodobnie osadził Gilgamesza w Uruk po to tylko, by doczekać się jego buntu. Epickie opowieści o bohaterach, pochodzące z tego okresu, ukazują formy polityczne różniące się pod pewnymi względami od tych, jakie przedstawiał nam świat mitów. Godnym odnotowania jest efekt zawziętych i uporczywych walk, które doprowadziły do zniknięcia małych otwartych wsi i rozwoju większych, silnie obwarowanych miast. Otóż wojenny przywódca albo "król" (lugal), który w mitach jest jeszcze wybierany tylko na okres walki militarnej, staje się, w wyniku permanentnego stanu wojny, osobą piastującą swe stanowisko bez ograniczenia czasowego. Władzę swą król opierał na licznej "gwardii" niewolnych, zależnych od niego ludzi. Po części rekrutowali się oni z jeńców, którym władca darował życie. Dzięki temu byt panem ciała i duszy każdego z nich. Jest charakterystyczne, że język sumeryjski nie zna żadnego innego słowa na określenie posiadacza, czy to niewolników czy innych dóbr, niż słowo lugal. Najwidoczniej samo pojęcie posiadania, zawierające w sobie prawo do zniszczenia danego przedmiotu własności, kojarzone było z ukazaną powyżej formą zależności. Członkowie "gwardii" króla jadali wraz z nim w pałacu (egal) i otrzymywali nadania ziemi, będące źródłem ich utrzymania. Służyli oni królowi jako żołnierze w czasie wojny i jako robotnicy pracujący przy realizacji publicznych przedsięwzięć budowlanych podczas pokoju. Król zazdrośnie strzegł swej, zdobytej niedawno, trwałości panowania, szukając coraz częściej sankcji dla swej władzy w boskim wyborze, a nie w elekcji ludzkiego zgromadzenia. Zaczęły pojawiać się dziedziczne dynastie i król rozszerzał swe kompetencje od funkcji naczelnika wojennego do pozycji władcy również w czasach pokojowych. Gdy nie prowadzono działań militarnych, żołnierze królewscy nie tylko budowali i strzegli murów miasta, lecz kopali też i oczyszczali główne kanały irygacyjne oraz wznosili świątynie. Starając się rozszerzyć bazę społeczną, stanowiącą oparcie dla jego władzy, król zwracał zwłaszcza uwagę na ludzi z warstw społecznie upośledzonych, bacząc, by nie byli oni pozbawieni swoich praw. Szczególnie dbał o to, by sądy przyjmowały ich skargi, i zabezpieczał wykonanie wyroków, nawet jeśli były one wymierzone przeciwko bogatym i możnym. Dodatkowym obowiązkiem króla było utrzymywanie dobrych stosunków z bogami, by zapewnić gospodarczą pomyślność i dobre zbiory całej wspólnocie, o co wcześniej troszczył się król-kapłan, en. W miastach-państwach, w których utrzymywało się stanowisko króla-kapłana, stan permanentnej wojny zmuszał go do przyjęcia na siebie również obowiązków przywódcy militarnego. Charakterystycznym przykładem tego rodzaju połączenia różnych, pierwotnie oddzielnych funkcji, jest Mebaragesi, z imieniem którego tytuł króla-kapłana został tak ściśle związany, że późniejsza tradycja zna go wyłącznie pod imieniem Enmebaragesi, choć jest on przede wszystkim wspominany jako król-wojownik. Posiadane przez nas przekazy źródłowe pozwalają przypuszczać, że tytuły króla-kapłana i króla-wodza noszone były przez władców głównych miast, panujących nad większymi, dość luźno zespolonymi organizacyjnie terytoriami. Pojawia się również nowy tytuł ensi (może dokładniej ensiak, akadyjski iszszakkum), noszony przez władców mniejszych niezależnych miast i miast-państw. Tytuł ten oznaczał "kierującego (en) pracami (ak) rolnymi (si)" i pierwotnie odnosił się do zarządcy sprzężaju należącego do gminy. Ponieważ jednak osty, które zaprzęgano do pługa, ciągnęły też wozy wyruszające na wojnę, ensi mógł z tego powodu zarządzać również wspólnotą w okresie wojny albo przy wykonywaniu jakichś ważnych publicznych zadań. Tytuł ten, używany na określenie niezależnego władcy miasta, rozpowszechniony byt tylko w III tysiącleciu p.n.e. U schyłku tego tysiąclecia, za panowania III dynastii z Ur, ensi zaczyna oznaczać zarządcę prowincji, sprawującego swą funkcję z ramienia króla Ur. Następnie słowo to powraca do swego pierwotnego znaczenia, określając kierownika zespołu zaprzęgowego i w tym sensie wchodzi w skład określenia ensi (ak)-gal, "główny zarządca prac ornych". Historia: III okres wczesnodynastyczny (2550-2335 p.n.e.) Udokumentowana źródłowo historia rozpoczyna się w III okresie wczesnodynastycznym. W tym czasie rozwój pisma pozwalał już na zanotowanie nowych, logicznie powiązanych ze sobą informacji o wydarzeniach politycznych. Przetrwanie pochodzącej z poprzedniego, "bohaterskiego wieku", ustnej tradycji również zawdzięczamy nowym możliwościom, pozwalającym na utrwalenie jej w formie pisanej. Osadnictwo w III okresie wczesnodynastycznym skupiało się wzdłuż trzech głównych odnóg Eufratu. Główne koryto rzeki znajdowało się najdalej na zachodzie. Od niego, w okolicy Sippar, na północnym skraju aluwialnej równiny, odgałęziała się z lewej strony odnoga Iturungal. Trzecie odgałęzienie odchodziło z lewej strony Iturungalu, w okolicy Zabalam, i przepływało przez region miasta Lagasz, dlatego będziemy je dla wygody nazywać odnogą Lagasz. Osadnictwo nie przedstawiało sobą jednolitej, nieprzerwanej całości. Centralnie położony step (edin), rozdzielający okolice położone wzdłuż Eufratu i Iturungalu, pełnił dość skutecznie rolę obszaru buforowego