Życie pisze najbardziej oryginalne, najbardziej komiczne, a jednocześnie najbardziej dramatyczne scenariusze.
Nale�a� do nich Miko�aj Zyblikiewicz. Patriotyzmu, energii, zapa�u, dobrej woli, szlachetno�ci by�o w tym cz�owieku w br�d. [...] Zyblikiewicz zra�a� czasem swoj� rubaszno�ci�; gdy wpad� w zapa�, zapomina� o wszelkich formach towarzyskich. W czasie uczty uniesiony zapa�em polemicznym potrafi� godzi� trzymanym w r�ku szparagiem prosto w nos swego adwersarza!..., [...] ale to wszystko mo�na mu by�o darowa� wobec �wi�tego ognia, jaki w nim p�on��. Zyblikiewicz by� demokrat�, kochaj�cym kraj.� W swych Pami�tnikach ukazywa� Ch��dowski po najwi�kszej cz�ci rozgrywki personalne � ministerialne, marsza�kowskie i namiestnikowskie od strony zakulisowej, patrz�c na nie z regu�y przez satyryczne okulary. Tkni�ty by� bakcylem humoru i sceptycznego na �wiat patrzenia, nawet gdy chodzi�o o jego osobiste sprawy i karier� ministerialn�. Dobry humor u�atwia rz�dzenie pa�stwem Skoro jeste�my przy sprawach wielkiej polityki, nale�y na zako�czenie przytoczy� przyk�ad, jak w interpretacji K. Ch��dowskiego dobry humor mo�e u�atwi� rz�dzenie pa�stwem. M�wi o 68 Tam�e, s. 358. " Tam�e, s. 359. 70 Tam�e, s. 266. 84 j4? ?? 39. Szkice ze �wiata poselskiego tym by�y minister do spraw Galicji w r. 1899, a wi�c dobry znawca tematu, ju� we wczesnej m�odo�ci zwolennik tzw. teorii r�wnowagi i harmonii spo�ecznej, w kt�rej chyba tak�e i zdrowe poczucie humoru powinno mie� swoje poczesne miejsce. Jego wspomnienia dotycz� rz�d�w Kazimierza Badeniego, popularnego namiestnika Galicji od 1888 r., a nast�pnie w latach 1895�1897 ministra-prezy-denta gabinetu austriackiego. Dba� on o dobre stosunki z pras�. Poprzedzi�y jego rz�dy dobroduszne karykatury na �amach �Szczutka" (ii. 39�40) oraz dowcipne wiersze w ��migusie": COS NIECO� O KONIUGACJI Rz�dy w Austrii wkr�tce zmieni: kto? � Badeni! Austria w r�kach: kogo, czego? � Badeniego! Zaufamy: komu, czemu? � Badeniemu! Kogo, co? � pytania biegn� � Badeniego! Kto podatki zmniejszy, zmieni? � O Badeni! W kim energi� wszyscy cenim? � W Badenim!71 W pertraktacjach ze stronnictwami okazywa� du�o zr�czno�ci, podbija� pos��w swym stylem bycia oraz niezm�con� pogod� ducha. Zawsze dowcipkuj�cy, zawsze przyst�pny, m�wi� z ka�dym bez wzgl�du na to, czy by� w opozycji, czy stronnikiem rz�du. Ka�demu stronnictwu co� obieca�, ka�de trzyma� na wodzy. Gdy raz w komisji bud�etowej nie by�o kompletu, wola� z u�miechem do jednego ze swoich ��migus" 1895, nr 18. 85 ,?> ?^$&<> 40. Zycie polityczne w Galicji przeciwnik�w zaj�tych rozmow� w s�siednim pokoju: �Chod� pan, chod�, potrzeba jeszcze jednego g�osu przeciw rz�dowi!". Pose� si� roze�mia�, przyszed� i da� wprawdzie g�os przeciw rz�dowi, ale nie m�g� by� nieprzyjacielem weso�ego ministra, kt�ry dopomaga opozycji swym dobrym humorem. Jako przedstawiciel S�owian we wsp�lnocie austro-w�gierskiej walczy� z wi�kszo�ci� niemieck� w parlamencie, i to jak walczy�! Nie tylko �rodkami parlamentarnymi, ale i nieparlamentarnymi, z broni� w r�ku. Pojedynkowa� si� bowiem z pos�em Wolfem za u�yte przez niego s�owa neue Schurkerei Badeniego! Takie to by�y czasy tromtadrackie, �e sam prezes ministr�w pojedynkowa� si� ze swym opozycjonist� walcz�c �do pierwszej krwi". Walczy� z humorem, cho� nie mia� �atwego �ycia w Wiedniu. Obelgi i wyzwiska, jakie pada�y pod adresem polskiej delegacji parlamentarnej, nie gorsze by�y od tych tromtadrackich w �Narod�wce"! Niemcy skandowali... polakenschiidel, wo�ali: Die Propina-tion Schlachzizen wollen ein Trinkgeld fur den Ausgleich haben. Im wszystkim potrafi� Badeni pokaza� pogodn� twarz
