Życie pisze najbardziej oryginalne, najbardziej komiczne, a jednocześnie najbardziej dramatyczne scenariusze.
Dowódca austriacki - feldmarsz. J. Radetzky wprowadził stan oblężenia, artyleria zaczęła ostrzeliwać opanowane przez powstańców dzielnice, toczono zaciekłe walki uliczne. 22 III, po pięciu dniach walk, gdy do miasta zaczęła się zbliżać armia piemoncka - feldmarsz. Radetzky, mający zaledwie 10 000 żołnierzy, opuścił miasto, zabierając ze sobą austriackich urzędników i ich rodziny i odszedł w rejon czworoboku twierdz Peschiera-Mantua- Werona-Legnago. Powstańcy stracili w walkach 424 zabitych i ponad 600 rannych, a Austriacy - 181 zabitych, 235 rannych i 180 zaginionych. 453. Zwycięstwo republikanów w Meksyku w 1867 r.______________________ Bankructwo finansowe Meksyku w 1860 r. spowodowało zbrojną interwencję Anglii, Francji i Hiszpanii, ale gdy Napoleon III zaofiarował tron Meksyku austriackiemu arcyksięciu Maksymilianowi - Anglia i Hiszpania wycofały swe wojska, natomiast Francuzi pozostali, aby wprowadzić Maksymiliana na tron i ugruntować swoje wpływy w Meksyku. Gdy wojska francuskie, dowodzone przez marsz. A. F. Bazaine zajęły stolicę, parła- ment złożony z klerykałów ogłosił 10 VI 1863 r. monarchię i wezwał Maksymiliana do objęcia tronu; urzędujący dotychczas prezydent B. Jua-rez zaprotestował. Gwałty i łupiestwo Francuzów spotęgowały ruch oporu. Francuzi zajmowali kraj tocząc ciężkie walki, ale pomimo przewagi nie mogli poradzić sobie z partyzantką. Rząd Stanów Zjednoczonych po zakończeniu wojny secesyjnej zażądał w 1865 r. od Francuzów opuszczenia Meksyku i w III 1867 r. zmuszeni byli oni to uczynić, a wówczas od Maksymiliana zaczęli odpadać stronnicy i w końcu pozostały mu tylko wojska cesarsko-meksykańskie i aus- triackie. Namówiony przez swych doradców do rozpoczęcia działań zaczepnych cesarz udał się z 5000 żołnierzy 13 II 1867 r. do m. Queretaro, zakładając tam bazę, pozostawał jednak bierny, dając tym czas republikanom na koncentrację sił. Wkrótce liczebność wojsk republikańskich wzrosła do ok. 28 000 żołnierzy pod dowództwem gen. M. Esco-bedo; obiegły one Queretaro, które miało tylko dwa punkty obronne: wzgórze Cerro de las Cam-panos i klasztor La Cruz. Po prawie 3-miesięcz-nym oblężeniu obrona osłabła, gen. Escobedo odrzucił propozycję pertraktacji i gdy wojska jego wdarły się 15 VI do klasztoru - cesarz skapitulował. Cesarz Maksymilian, gen. M. Miramon i gen. L Mejia zostali postawieni przed trybunał, skazani i 19 VI 1867 r. rozstrzelani. Oblężone Pueblo kapitulowało 2 VI, a stolica - 20 VI. 15 VII zwycięski prezydent Juarez wjechał do stolicy. 372 373 Państwa Kościelnego, czemu sprzeciwiała się Francja, trzymając w Rzymie garnizon. Po jego wycofaniu w 1866 r. - zawarty przez Francję z rządem włoskim układ zabezpieczał status quo. Gdy w 1867 r. napięcie wzrosło, Pius IX utworzył dla obrony Państwa Kościelnego 12-tysięczny oddział gwardii, złożony z cudzoziemców - Francuzów, Austriaków i Niemców, pod dowództwem francuskim. Z początkiem X 1867 r., po szeregu drobnych starć ochotników z gwardią papieską Garibaldi przekroczył w nocy z 23 na 24 X granicę terytorium papieskiego i objął dowództwo nad zgromadzonymi tam 8000 ochotników. Przez 2 dni ochotnicy zawzięcie szturmowali bronioną przez 370 żołnierzy twierdzę Monterotondo, zdobywając ją 26 X a następnie podeszli pod Rzym i stanęli, oczekując na umówione powstanie w mieście. Powstanie nie wybuchło, co zdeprymowało garibaldczyków; rozpoczęły się dezercje. Od 28 X zaczęły przybywać do portu w Civita- vecchia na pomoc papieżowi oddziały francuskie - 9000 żołnierzy, z szeregów ochotników zdezerterowało 2000 ludzi. Garibaldi postanowił opuścić 3 XI Monterotondo i przejść w Apeniny, ale wymarsz opóźnił się o kilka godzin i gdy wreszcie ruszono - ukazały się wojska papieskie i francu- skie. Bitwa rozpoczęła się w pobliżu miasteczka Mentana (21 km na płn. wsch. od Rzymu). Ochotnicy zagrzewani do walki przez Garibaldiego zaczęli uzyskiwać przewagę nad żołnierzami papieskimi, ale wówczas włączyły się do bitwy oddziały francuskie i wśród ochotników wybuchła panika; Garibaldi zarządził odwrót, w trakcie którego został ujęty przez karabinierów włoskich i osadzony w fortecy Yarignano, w pobliżu Spezii. Wojska papieskie straciły w bitwie 30 zabitych i 103 rannych, francuskie - 2 zabitych i 88 rannych, a ochotnicy - 150 zabitych, 240 rannych i 1600 jeńców. 374 455. Bitwa morska pancerników „Merrimack" - „Monitor"-9 III 1862 r._____________ Amerykańska wojna secesyjna w 1861-65 r