Życie pisze najbardziej oryginalne, najbardziej komiczne, a jednocześnie najbardziej dramatyczne scenariusze.
Onufrego -? cerkiew św. Paraskiewy -? dawna Fabryka Wódek i Likierów Baczewskiego -+ kościół św. Marcina Biskupa -» klasztor Misjonarzy -? synagoga chasydzka -? kolegiata Matki Bożej Śnieżnej -+ kościół Wszystkich Świętych -» plac Strzelecki -» Rynek 3 228 Trasa prowadzi głównie przez Przedmieście Żółkiewskie, o którym tak pisał Mieczysław Orłowicz w 1925 ?.: „Jest to dzielnica zamieszkana przeważnie przez żydów, brudna i zaniedbana, zajmująca północną część miasta, ograniczona ulicami Kazimierzowską, Janowską i Wysokim Zamkiem, a sięgająca aż po Kleparów, Za- marstynów i Zniesienie". Chociaż nestor polskiej turystyki negatywnie ocenił tę część miasta, warto ją jednak zwiedzić. Judaików zachowało się wprawdzie niewiele, ale za to można zobaczyć najstarsze we Lwowie cerkwie i kościoły. Na samym początku czeka też turystę wejście na wzgórze zamkowe, trud ten zostanie jednak wynagrodzony z nawiązką. Trasa nr 5 rozpoczyna się na sąsiadującym z murami obronnymi zespołu pobernardyńskiego placu Cło wy m. PLAC CŁOWY Jego dzisiejsza, ukraińska nazwa -Mytny, to tłumaczenie polskiej nazwy Cłowy lub Celny. W latach 1933-1946 plac miał za patrona Władysława Bandurskiego, jednego z najbardziej zasłużonych biskupów polskich. Obecna nazwa pochodzi od austriackiego urzędu celnego, który mieścił się w budynkach poklasztornych w latach 1789-1900. Najważniejszym zabytkiem jest dawny kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny, należący niegdyś do bernardynek. Zgromadzenie to wywodzi się z żeńskiego ruchu ter-cjarskiego, zwanego III zakonem św. Franciszka, działającego przy zakonie franciszkanów obserwantów (bernardyni). W Polsce siostry te nazywano także klaryskami. Sprowadził je do Lwowa z Krakowa między 1460 a 1482 r. przyszły patron miasta — św. Jan z Dukli. Pierwszą siedzibą tercjarek były drewniane zabudowania (zapewne z kaplicą) nieopodal klasztoru Bernardynów. Murowaną kaplicę św. Anny wzniesiono w 1583 r. W tym okresie mieszkało we Lwowie 20 sióstr klarysek. Reformy zainicjowane przez ojca Bernarda Gąsiorka w II połowie XVI w. doprowadziły do przekształcenia części ruchu tercjarskiego w zakony klauzurowe. Niektóre z sióstr nie 1. Kościół Bernardynek (Muzeum J. Pinzla) Kościół Karmelitów 3. 4. Kościół Matki Boskiej Gromnicznej Kościół św. Kazimierza 5. 6. Kolegium Teatynów Kopiec Unii Lubelskiej \\ J' 7. Kościół św. Jana Chrzciciela 8. Cerkiew św. Mikołaja Cudotwórcy 9. Cerkiew i klasztor św. Onufrego 10. Cerkiew św. Paraskiewy 11. Do dawnej Fabryki likierów i wódek J.A. Baczewskiego 12. Kościół Karmelitów Trzewiczkowych 13. Kościół Misjonarzy 14. Synagoga chasydzka 15. Kolegiata Matki Boskiej Śnieżnej 16. Kościół Benedyktynek 17. Budynek straży pożarnej Lwów - trasa 51 ^d >• u < ? ? 230 podporządkowały się tym zarządzeniom, ale zmiany okazały się słuszne, skoro 10 lat później liczba klarysek wzrosła do 50. Koniecznością stała się budowa większego domu zakonnego wraz kościołem. Pracami, które rozpoczęły się w 1607 ?., kierował najsłynniejszy ówczesny lwowski architekt, Paweł Rzymianin. Powstał niewielki, niski kościół z wieżą, ale w jego wnętrzu było aż 11 ołtarzy. Świątynię poświęcono Niepokalanemu Poczęciu Najświętszej Marii Panny. Umiejscowienie domu klarysek poza obrębem murów miejskich sprawiło, że był on stale narażony na zniszczenie przez najeźdźców i rzeczywiście mocno ucierpiał podczas kolejnych oblężeń Lwowa w latach 1648, 1656 i 1672. Około 1748 r. zespół klasztorny przebudowano w stylu barokowym. Wnętrze trzynawowego kościoła ozdobił wówczas freskami Stanisław Stroiński. Głównym obiektem kultu był cudowny wizerunek Matki Boskiej Bolesnej, który bernardynki podobno otrzymały od Św. Jana z Dukli. W 1782 r. zgromadzenie lwowskich klarysek zostało zlikwidowane w ramach kasaty józefińskiej. Cudowny obraz Matki Boskiej został przeniesiony do kościoła Bernardynów. Władze austriackie najpierw przekazały dom zakonny unickim bazyliankom, a później oddały go w użytkowanie urzędowi celnemu. W kościele urządzono magazyn tytoniu. W 1900 r. ponownie konsekrowano świątynię jako kościół gimnazjalny. W latach 1938-1939 przeprowadzono jego renowację