Życie pisze najbardziej oryginalne, najbardziej komiczne, a jednocześnie najbardziej dramatyczne scenariusze.

, , ? 5. Badania społeczno-kulturowe mają duży wpływ na eliminowanie uprzedzeń i konfliktów pomiędzy grupami. Podejścia, w których zaleca się zmiany nastawienia jednostek i nasilenie kontaktów okazały się mało skuteczne. Regulacje prawne mają zasadnicze znaczenie dla ustanowienia sprawiedliwości i zniesienia pewnych uprze- dzeń, lecz samo prawo nie zmieni postaw, jeżeli stwarza wyłącznie płaszczyznę nierównych kontaktów byłych antagonistów lub podtrzymuje konkurencję ekono- miczną na rynku pracy. Wspólna nauka jest z pewnością korzystna dla uczniów w każdym wieku, lecz nie wystarcza, by znieść uprzedzenia i wrogość pomiędzy grupami. Uprzedzenia i konflikty zostają złagodzone, jeżeli członkowie różnych grup dążą do wspólnego celu, mają równy status i równą pozycję ekonomiczną, moralne, prawne i ekonomiczne wsparcie przełożonych oraz formalne i nieformalne możliwości wspólnej pracy i działań społecznych. 6. Być może największą zasługą podejścia społeczno-kulturowego jest zrozu- mienie, że grupy i kultury różnią się, ale żadna z nich nie ma wyłącznej racji i że wszyscy ludzie w gruncie rzeczy ulegają tym samym potrzebom i siłom społecznym. Podstawowe pojęcia stanowisko absolutystyczne w psychologii 401 odarcie z kontekstu 402 redukcjonizm społeczno-kulturowy 403 relatywizm kulturowy 404 testy kulturowo obojętne i kulturowo uczciwe 407 terapia rodzinna 409 podejście systemowe w terapii rodzinnej 409 terapia cuento 410 terapia Morita 411 hipoteza kontaktu 412 metoda klasy mieszanej 413 527 Aneks ROZDZIAŁ 11: ŻYCIE WEWNĘTRZNE 1. Zgodnie z podejściem psychoanalitycznym kluczem do zrozumienia zachowań człowieka jest nieświadome życie wewnętrzne. Pierwszą psychoanalityczną teorią osobowości była teoria psychoanalizy Zygmunta Freuda. Dzisiaj istnieje już wie- le innych teorii, różniących się od klasycznej psychoanalizy i od siebie nawzajem, które jednak najogólniej mają pięć wspólnych elementów: akcentowanie nieświa- domej dynamiki intrapsychicznej; założenie, że zachowania i problemy dorosłych są uzależnione przede wszystkim od doświadczeń wczesnego dzieciństwa; pogląd, że rozwój psychiczny dokonuje się w ustalonych etapach; skupienie się na fanta- zjach i symbolicznym znaczeniu wydarzeń jako głównych motywach zachowania; posługiwanie się raczej subiektywnymi niż obiektywnymi metodami dochodzenia do prawdy o życiu osobistym. 2. Freud twierdził, że najważniejsze motywy wpływające na zachowanie są zwią- zane z seksualnością i agresją. Według Freuda osobowość składa się z id (źródła nieświadomych instynktów), ego (źródła refleksji) i superego (źródła sumienia i ideału ego). Zdrowa osobowość musi utrzymywać te trzy systemy w równowadze. * 3. Zdaniem Freuda ego posługuje się nieświadomymi mechanizmami obron- nymi do pokonania lęku i napięcia, które pojawiają się, gdy pragnienia id są sprzecz- ne z wymogami sumienia i regułami społecznymi. Mechanizmy obronne to m.in,: wyparcie, projekcja, reakcja upozorowana, regresja, zaprzeczanie, intelektualizacja, przemieszczenie i sublimacja, rozegranie w działaniu i humor. Różne osobowości przejawiają się w wyborze różnych mechanizmów obronnych, konsekwencji w ich stosowaniu oraz w efektach prawidłowego lub zaburzonego funkcjonowania. Nie- zdrowe próby obrony przed lękiem mogą wywoływać nerwice. 4. Freud twierdził, że osobowość rozwija się w stadiach psychoseksual- nych. Wyróżniał stadium oralne, analne, falliczne (edypalne), letalne i genitalne. Twierdził, że w stadium fallicznym pojawia się kompleks Edypa, gdy dziecko po- żąda rodzica płci przeciwnej, a widzi rywala w rodzicu własnej płci. Freud uważał, że chłopcy i dziewczęta odmiennie pokonują stadium edypalne i że u dziewcząt , pozostaje trwałe poczucie „zazdrości o członek". Zdaniem Freuda u kobiet nie roz- wija się tak silne superego moralne jak u mężczyzn. 5. Największy wpływ teoria Freuda wywarła na praktykę psychoterapii. Dwa ważne elementy w terapii psychoanalitycznej to wolne kojarzenie i przenie- sienie. 6