Życie pisze najbardziej oryginalne, najbardziej komiczne, a jednocześnie najbardziej dramatyczne scenariusze.

Dlatego też "Kościół wzmocniony obecnością Chrystusa (...) pielgrzymuje w czasie do końca wieków, idąc na spotkanie Pana, który przychodzi, ale na tej drodze (...) kroczy śladami wędrówki odbytej przez Maryję Dziewicę" (*177). Pośrednictwu Maryi, "które skierowane jest do Chrystusa, a zarazem zmierza do objawienia Jego zbawczej mocy" (*178), zawierzam Kościół, a w szczególności tych, którzy podejmują trud realizowania posłania misyjnego w dzisiejszym świecie. Jak Chrystus posłał swych Apostołów w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego, tak i ja, ponawiając ten sam nakaz, obejmuję Was wszystkich Apostolskim Błogosławieństwem w imię tejże Trójcy Przenajświętszej. Amen. W Rzymie, u Św. Piotra, dnia 7 grudnia 1990 roku, w XXV rocznicę soborowego Dekretu Ad gentes, w trzynastym roku mego Pontyfikatu. Jan Paweł II, papież Przypisy 1. Por. Paweł VI, Orędzie na Światowy Dzień Misyjny 1972: "Ileż wewnętrznych napięć, które osłabiają i niszczą niektóre instytucje i Kościoły lokalne, musiałoby ustąpić w obliczu zdecydowanego przekonania o tym, że zbawienie wspólnot lokalnych dokonuje się na drodze współpracy w dziale misyjnym, które powinno sięgać aż po krańce ziemi!" (Insegnamenti X [1972], 522). 2. Por. Benedykt XV, List apost. Maximum illud (30 listopada 1919): AAS 11 (1919), 440-455; Pius XI, Enc. Rerum Ecclesiae (28 lutego 1926): AAS 18 (1926), 65-93; Pius XII, Enc. Evangelii praecones (2 czerwca 1951): AAS 43 (1951), 497-528; Enc. Fidei donum (21 kwietnia 1957): AAS 49 (1957), 225-248; Jan XXIII, Enc. Princeps pastorum (28 listopada 1959): AAS 51 (1959), 833-864. 3. Enc. Redemptor hominis, (4 marca 1979), 10: AAS 71 (1979), 274 n. 4. Tamże. 5. Symbol nicejsko-konstantynopolitański: Ds 150. 6. Jan Paweł II, Enc. Redemptor hominis, 13. 7. Por. Sobór Wat. II, Konst. duszp. o Kościele w świecie współczesnym, Gaudium et spes, 2. 8. Tamże, 22. 9. Jan Paweł II, Enc. Dives in misericordia (30 listopada 1980), 7: AAS 72 (1980), 1202. 10. Jan Paweł II, Homilia podczas Mszy św. w Krakowie, 10 czerwca 1979: AAS 71 (1979), 873. 11. Por. Jan XXIII, Enc. Mater et Magistra ( 15 maja 1961), IV: AAS 53 (1961), 451-453. 12. Sobór Wat. II, Dekl. o wolności religijnej Dignitatis humanae, 2. 13. Paweł VI, Adhort. apost. Evangelii nuntiandi (8 grudnia 1975), 53: AAS 68 (1976), 42. 14. Dekl. o wolności religijnej Dignitatis humanae, 2. 15. Por. Sobór Wat. II, Konst. dogm. o Kościele, Lumen gentium, 14-17; Dekr. o działalności misyjnej Kościoła Ad Gentes, 3. 16. Por. Konst. dogm. o Kościele, Lumen gentium, 48; Konst. duszp. o Kościele w świecie współczesnym, Gaudium et spes, 43; Dekr. o działalności misyjnej Kościoła Ad Gentes, 7. 21. 17. Konst. dogm. o Kościele, Lumen gentium, 13. 18. Tamże, 9. 19. Konst. duszpast. o Kościele w świecie współczesnym, Gaudium et spes, 22. 20. Konst. dogm. o Kościele, Lumen gentium, 14. 21. Enc. Dives in misericordia, 1. 22. Konst. dogm. o Kościele, Lumen gentium, 5. 23. Por. Konst. duszp. o Kościele w świecie współczesnym, Gaudium et spes, 22. 24. Por. Konst. dogm. o Kościele, Lumen gentium, 4. 25. Tamże, 5. 26. Paweł VI, Adhort. apost. Evangelii nuntiandi, 16. 27. Przemówienie na rozpoczęcie III sesji Sob. Wat. II, 14 września 1964: AAS 56 (1964), 810. 28. Paweł VI, Adhort. apost. Evangelii nuntiandi, 34. 29. Por. Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Wybrane zagadnienia eklezjologiczne w XX rocznicę zakończenia Sob. Wat. II (7 października 1985): "Eschatologiczny charakter Kościoła: Królestwo Boże a Kościół". 30. Por. Konst. duszp. o Kościele w świecie współczesnym, Gaudium et spes, 39. 31. Jan Paweł II, Enc. Dominum et Vivificantem (18 maja 1986), 42: AAS 78 (1986), 857. 32. Tamże, 64. 33. "Parresia" oznacza także entuzjazm, odwagę; por. Dz 2, 29; 4, 13. 29. 31; 9, 27, 28; 13, 46; 14, 3; 18, 26; 19, 8. 26; 28, 31. 34. por. Paweł VI, Adhort. apost. Evangelii nuntiandi, 41-42. 35. Por. Jan Paweł II, Enc. Dominum et Vivificantem, 53. 36. Por. Dekr. o działalności misyjnej Kościoła Ad gentes, 3. 11. 15; Konst. duszp. o Kościele w świecie współczesnym, Gaudium et spes, 10-11. 22. 26. 38. 41. 92-93. 37. Konst. duszp. o Kościele w świecie współczesnym, Gaudium et spes, 10. 15. 22. 38. Tamże, 41. 39. Por. Jan Paweł II, Enc. Dominum et Vivificantem, 54. 40. Konst. duszp. o Kościele w świecie współczesnym, Gaudium et spes, 26. 41. Tamże, 38; por. 93. 42. Por. Konst. dogm. o Kościele Lumen gentium, 17; Dekr. o działalności misyjnej Kościoła Ad gentes, 3. 11. 15. 43. Dekr. o działalności misyjnej Kościoła Ad gentes, 4. 44. Por. Jan Paweł II. Enc. Dominum et Vivificantem, 53. 45. Przemówienie do przedstawicieli religii niechrześcijańskich w Madras, 5 lutego 1986: AAS 78 (1986), 767; por. Orędzie do narodów Azji w Manila, 21 lutego 1981, 2-4: AAS 73 (1981), 392 n. ; Przemówienie do przedstawicieli religii niechrześcijańskich w Tokyo, 24 lutego 1981, 3-4: Insegnamenti IV/1 (1981), 507 n. 46. Przemówienie do Kardynałów i Kurii Rzymskiej, 22 grudnia 1986, 11: AAS 79 (1987), 1089. 47. Por. Konst. dogm. o Kościele Lumen gentium, 16. 48. Por. Konst. duszp. o Kościele w świecie współczesnym, Gaudium et spes, 45; por. Enc. Dominum et Vivificantem, 54. 49. Dekr