Życie pisze najbardziej oryginalne, najbardziej komiczne, a jednocześnie najbardziej dramatyczne scenariusze.
Terytorium Ridwana było też zagrożone od wschodu przez ambicje Karbuka, atabaka Mosulu. Nieomal każde miasto w Syrii wydawało się mieć swego własnego władcę. Wielu z nich było Turkami i żołnierzami. Hims znajdował się pod kontrolą Dżanaha ad-Dauli, innego tureckiego atabaka. Warto tutaj wspomnieć, że chociaż większość ludności Syrii stanowili Arabowie, to jednak przeważająca część członków elity wojskowej w tym regionie była pochodzenia tureckiego i, w mniejszym stopniu, kurdyjskiego. Jednakże od 1086 roku miastem i fortecą Szajzar w północnej Syrii, rządził Banu Munkiz, arabski ród szyickich ima-mitów. Miasto portowe w Trypolisie zbuntowało się skutecznie przeciwko Fatymidom w 1070 roku i aż do zdobycia go przez krzyżowców w 1109 rok było rządzone przez dynastię kadich (sędziów), Trypolis zamieszkiwała głównie ludność szyick Port Dżabala był także niezależną republiką. Po: w Bejrucie był rządzony przez Fatymidów i zao trywany przez ich flotylle. Tyr, Sydon, Akra ta znajdowały się pod kontrolą fatymidzką, lecz d piero od 1089 roku i jedynie niepewnie. Powta się tam bunty przeciwko władzy Egiptu. 239 Islam a ruch krucjatowy 1096-1699 Jerozolimę zdobył od Fatymidów turecki generał Atsisz w 1071 roku, lecz w 1098 roku Fatymi-dzi, wykorzystując zajęcie Turków przybyciem do północnej Syrii wojsk pierwszej krucjaty, odbili miasto. Zgodnie z przekazem perskiego podróżnika, Nasir-i Chusrawa, który odwiedził Jerozolimę w latach pięćdziesiątych XI wieku, miasto liczyło około 20 000 ludności i było licznie odwiedzane przez pielgrzymów muzułmańskich, którzy z jakiegoś powodu nie mogli odbyć pielgrzymki iżdżu) do Mekki i Medyny. Miasto było "trzecim najświętszym miejscem Boga" i wielu mistyków muzułmańskich wybrało je na miejsce zamieszkania. Jerozolima zajmowała specjalne miejsce w muzułmańskim scenariuszu dotyczącym ostatnich dni przed końcem świata. W dniu Sądu Ostatecznego, kiedy trąba zwiastująca Zmartwychwstanie zabrzmi po raz drugi i wszystkie stworzenia powrócą do życia jeszcze raz, ludzie zostaną zebrani w dolinie Gehenny, tuż pod wschodnim murem Jerozolimy. Zatem wielu muzułmanów decydowało się na pochówek w tym miejscu lub blisko niego. Budowę muzułmańskiego meczetu Kopuły na Skale, na obszarze Góry Świątyni w Jerozolimie, ukończono w 692 roku. Powody jej zbu-, dowania są tajemnicze, lecz do XI wieku muzułmanie powszechnie wierzyli, że ze skały w środku świątyni wyskoczył skrzydlaty rumak Al-Bu-rak, który przeniósł proroka Muhammada do nieba w czasie Nocnej Podróży. Chociaż Fatymidzi wytężyli siły, aby ponow-I nie zająć Jerozolimę w 1098 roku, jednak miej-sce to nie było dla nich szczególnie ważne. Ich stolicą w Palestynie była Ar-Ramla, a główną bazą morską Askalon. Poza miastami w Palestynie ich polecenia nie były prawie nigdzie respektowane, a korsarze turkmeriscy i beduini terroryzowali wieśniaków, kupców i pielgrzymów wszystkich i religii. List napisany w roku 1100 przez żydow-1 skiego pielgrzyma znajdującego się w tarapatach l w Egipcie, przekazuje nam, jak przez pięć lat na próżno próbował dotrzeć do Jerozolimy, lecz działalność bandytów i beduinów sprawiła, że drogi do miasta nie można było przebyć. Jednakże bezpośrednią przyczyną pierwszej krucjaty nie było niebezpieczeństwo, wobec którego stawali pielgrzymi w Palestynie. Raczej zdobycze terytorialne, poczynione kosztem Greków w Azji Mniejszej przez seldżuckiego sułtana Ar--Rumu - Kilig Arslana I, skłoniły bizantyjskiego cesarza, Aleksego I, do prośby o pomoc wojskową z Zachodu. Kilig Arslan należał do oddzielnej gałęzi rodu seldżuckiego, jednej z tych, które trwały w ciągłym konflikcie z Wielkimi Sel-dżukami z Iraku i Iranu. Podjęta przez Kilig Arslana próba skorzystania z nieładu seldżuckiego w Górnym Iraku, doprowadziła ostatecznie do jego śmierci w 1107 roku. W samej Azji Mniejszej supremacja Seldżuków z Ar-Rumu była równoważona przez dynastię rywali - tureckich wojowników granicznych, Daniszmendydów, którzy mieli swój ośrodek władzy w północnej Anatolii. Zarówno Seldżucy z Ar-Rumu, jak i Da-niszmendydzi sprawowali władzę nad terytoriami, których ludność stanowili przede wszystkim greccy chrześcijanie. Chrześcijański dżihad i odpowiedź muzułmańska Zważywszy na podział imperium świata muzułmańskiego, kolejne triumfy wojsk pierwszej krucjaty w Anatolii, północnej Syrii i Palestynie są mało zaskakujące. Chociaż z Aleppo, Damaszku i Mosulu dla doraźnej pomocy Antiochii w 1097-1098 roku wysyłano armie tureckie, ich poczynania nie były skoordynowane. Mniejsze miasta na wybrzeżu były o wiele za słabe, aby oprzeć się postępowi chrześcijan, a kiedy Fatymidzi utracili Jerozolimę na rzecz krzyżowców, wśród muzułmanów sunnickich mogli znaleźć się tacy, którzy spoglądali na utratę tego miejsca przez ich szyickich wrogów ze spokojną satysfakcją. Nad Aleppo, jednym z najważniejszych miast muzułmańskiej Syrii, góruje olbrzymia cytadela, zbudowana w dużej części przez władców z dynastii Zankidów i Ajjubidów. Jednakże inskrypcja nad wejściem do budynku przy bramie upamiętnia dokonania mameluckiego sułtana Kalawuna jako "niszczyciela wyznawców krzyża, Aleksandra swych czasów, zdobywcę stolic i pogromcę wojsk frankijskich". List, napisany w 1100 roku przez żydowskiego pielgrzyma, który znalazł się w kłopotach w Egipcie, daje nam obraz stanu rzeczy natychmiast po chrześcijańskim podboju Jerozolimy. Ujawnia, że Egipt spustoszyła i osłabiła zaraza, lecz mimo to z ufnością oczekiwano, że Al-Afdal, fatymidzki wezyr i generał, odbije Jerozolimę jeszcze tego samego roku. Wielu muzułmanów nie doceniło też na początku pełnego znaczenia ruchu krucjatowego i chrześcijańskiej okupacji Jerozolimy. Frankowie byli powszechnie myleni z oddziałami bizantyjskimi i nie spodziewano się, że będą okupować Jerozolimę przez bardzo długi okres. Nawet w tej sytuacji, mimo wszystkich politycznych i religijnych podziałów społeczności muzułmańskiej, a także mimo powszechnej niewiedzy z ich strony co do pocho- dzenia i motywów krzyżowców natychmiast pojawiło się oburzenie z powodu krucjatowych okru- j cieństw, popełnionych w takich miejscach jak Ma'arrat an-Numan, gdzie zmasakrowano wielu mieszkańców, oraz zajęcia Świętego Miasta. Pod koniec roku 1099 główny kadi Damasz-l ku, Al-Harawi, stanął na czele delegacji ucieki-J nierów, która szukała w Bagdadzie pomocy u ka-l Ufa Al-Mustazhira. Sposób, w jaki Al-Harawil zwrócił się do władcy, wywołał łzy w oczach jeg audytorium