Życie pisze najbardziej oryginalne, najbardziej komiczne, a jednocześnie najbardziej dramatyczne scenariusze.
Dla ich zilustrowania przytaeza~n~ pełne ~brzzmienie hig~troboczej, podanej przez C. Kupisiewcza w ksią~e pt.: Niepo~x~dxeni~ rł~daktyexne. Hipo~a ta br,~mi następuj~a: "z a P ob i e g a n i e powstawaniu luk i zależno~ci' w opa~xowańy3n grz,~z uczniów materiale prngramowy~n oraz e y s t e m a t y c z n e w y k r~y w a n i e i i likwidowanie opbźnie~u-- pozwala sku~e~anie~ ~~.ranic z a ć rozmiary niepowodze~ c~~lakycznyel~,'-a~niżeli praca dyda~tyczno-. -wychowawcza; w której wymienione zabiegi nie aą c~lawo i ~w"iac~omie eksponowane"~. Hipoteza ta sygnalizuje t~cisłą ~$le~oś~ póm~ą~y spec jalnym udzielaniem uezniol~, ~moey w nauce; a -zmn~ jszanem wśród hieb niepowodaeń ciądaktycanych•, t?kreśla ona możliwie precyzyjnie do a g, Muszyński, op. ciL, s. i~. ~ B. K: Beyer, Inqu~y #a tli Socfal S'tudies Classroom. A SE~B~y foT Teaehi~tp, Columbus I~71, s. S3. ~ C. 8ugsie~wia, Niepowvd~sia-dydaJctycxris: Prryczynu oraz ktt~s środki zaradcze. Wyd. IV, ws~rszawa 1870; x-104 i nasz. t ~5 czego zmier,~a owa pomoc i ja~ch ókt~jea~ę dzięki niej nast~tw w sy '' tuaeji uczniów. W przypadku ~~o~ast ~róólemów badawczych dotyczących samego 3 tyiko'opisu badany'eh faktów lub $jawis$-nie zachodzj konieezac°tormu= łowania hipotez ~ob~xych ~: Przecivvxtie~ w niektórych badaniach tct ~~a ju hipotezy - robobyłyby t~a~nnYm f próżnym jedynie ianar~ot~swieniem energii twórcźej, a niek~,~p też mogłyby ódegra~ rolę w~raie destruktywn. Na przykład żupeł~e, nieulowe wydają sil przevidywa3tia odnośnie do vv~mików badań- au~t~~t~arnych nastawień uczniów 'w skreślonych kwestii, j~.fili pozb$wiehi jeste~my zupełnie orientacji r~ sprawie tego, co etanowi °ewentualną podstawę ich występowania. To - dotyczy wszelkicł~ %dań~, których celem jest wyłącznie wspomniany ary - że j opis taktów czy ~ jak bez ~~kazania zachodzących mięcxzg ni~xii zvvi,ązkóW lub ie~ ich zaleźńości od innych faktów i zjawisk' ~zkodliw s wysuwania hipotez roboczych w niektórych przynajmniej badaniach "opisowych" pólega -aa tymi iż mogą tufie wywierać niepoż~daną suit na badacza, które w.sohda~aniu opitlfi nś określony temat będzirs usiłowa~ ś za wszelkce~~ otrzymać-materiał popierający Przyjęte Przez nie~rz góry Hipotezy robocze wysuwamy wszędzie tam, ,gdzie dopomagają orce w skutecznej organizacji badań naulrtowych, a rezygnujemy z nich, gdy nie mają one żadnego znaczenia dla właściwego ich ukierunkowar~tia. Hi ' ,~ poteza bowiem. - zgodnie z wyrażeniem W. T~enina fiest "dro~!owem dla~nauki" ~: Toteż w ~z~aniu pr b badawczego, poleg~j~eeego i wyłącznie na samym tylko opisie i gromadzeniu określonych faktów, okazu je się bezużyteczna, ponieważ nie jest w etanie wytyczyć odpo~e~lnego kierunku przedsięwziętym badaniom. , Warto w tym miejscu rex poc~eślió, iż problemy-.amierzaj~c tylko do opisu i grotdfaktów mąło z reguły Przyczyni~~ą sil do prawdziwego poatgpu wi~c3zy. Pładne ~uigowo problemy u jmu j~ l~adan~ rzeczywistoś~ vy przerfiżnycix jej relacjach: Sam opis faktów niczego orłaściwie nie rozwiązuje poza ~ większego ich zobiektyav~izowaaia~. Przecieź nie same fakty tw~r~~ taaukę, lecz przede wszystkim u~ta~anie ich powiąza~ i prawidłowości, jakie pitni rządzą. Fakty bowiem t~itgdy- nie ~y~ą samb za siebie, lecz zawsze przemawiają tylko do tego, jCto rObił sobie o nich pewne'adarrie, czyli kto ma określoną hipotezę, któ~ę pxagriie sprav~dzi~ ~. 1~zięk~ hipot_eaom_ .roboczym badacz. konkretyz~ je~wysu-, pięty przez siebie ,gr~blern bac~wczy. _ Widzi go jaśniej _i vv,~rą~itę~~ ćó umo-źl~inia tgm śamyxii ~ v~r~wy dobór m~tod i technik -bad~~v~xych. ~ Po.s. I3~wa~;~..~5tudza-..~_.~i ~, op. cit., s. $84 i tiaei:: Metody _ ~a~ so~jolo~ricxnyrh, op. cit., a. i$ i past. a w. zac~yńmski, ttnzu~ói rnetooty ei~aperymentahee~ i ~ iaatoaawa~tts sn dyaaktyce, wars7.awa i~$7, s. 3Z. ~ D. B: Daiea, Uncier~sn8iup ,Tdu~tioaal Ites~ar~b, _~, .git.; s 1~ i aast. .. 5j~,FiiPoteza robocaa jest, twierdzeniem wyr~~o nym jednoznacznie i w sposób możliwi e uszcaegó: ł o w i o n y. Nie jest wi,~c hipotezą zdanie wielozxaaczne i Wyt ogóine:~ Calkowicie~ blędna wydaje sil np. hipoteza stwierdza jące; ~ nae problemowe daje lepsze ~vyyaiki niż nauczanie tradycyjne. ~ hipotezy te j . na dobrą sprawę nic nie wynika; ponieważ nie precyzuje cnaa blaej. ani metody nauczania problemowego, ani też oczekiwanych wów: Nanonanie problemowe maże mieć przecież różną Postać, Podobnie sprawa w przedstawia sto zi wynfldtmi. Ilusirac ją -hfgoiezy poprawnej z .punktu wi dzenia omawianego obecnie wp~nagania wydaje się następujące grzypusz ~'