Życie pisze najbardziej oryginalne, najbardziej komiczne, a jednocześnie najbardziej dramatyczne scenariusze.

115 Za³oga, Target America..., op. cit, s. 63-79. 116 Goncharov i inni, Uncertain Partners..., op. cit., ss. 145, 189, 191. Kwestie te zosta³y omówione szerzej w rozdz. III. 117 Weathersby, New Russian Documents on the Korean War..., op. cit., s. 32; Zhang, Maos Military Romanticism..., op. cit., ss. 83-84, 176-181; Zubok, Pleshakoy, Inside the Kremlins Cold War..., op. cit., s. 66. 1:8 Lewis, Xue, China Builds the Bomb, op. cit., s. 6. U9 Zhang, Deterrence and Strategie Culture..., op. cit., s. 22-23. Zob. te¿ ibidem, s. 56-57; oraz wywiad N. S. Gonczarowa z I. W. Kowaliewem, Stalin s Dialogue with Mao Ze- dong, op. cit., s. 51-52. 120 Cyt. za: Chen, Chinas ChangingAims..., op. cit., s. 20. 121 Cyt. za: Zhang, Maos Military Romanticism..., op. cit., s. 63. 122 Zhang, Deterrence and Strategie Culture..., op. cit., s. 108. 123 Rosemary Foot, A Substitute for Yictory: The Politics of Peacemaking at the Korean Ar-mistice Talks, Ithaca: Cornell University Press 1990, s. 179. Zob. te¿ Chen, Chinas Road to the Korean War..., op. cit., ss. 178, 192-193. 124 Foot, A Substitute for Yictory..., op. cit., s. 179. Zob. te¿ Goncharov i inni, Uncertain Partners..., op. cit., ss. 165-166, 182; tak¿e Lewis, Xue, China Builds the Bomb, op. cit., s. 12. 125 Zhang, Maos Military Romanticism..., op. cit., s. 233-234. 126 Ibidem, s. 26; Zhang, Deterrence and Strategie Culture..., op. cit., s. 221-222. Zob. te¿ rozclz. VIII. 127 Roger Dingman, Atomie Diplomacy During the Korean War, “International Security" 13 (zima 1988/9), s. 52. 128 Teza postawiona przez Jonathana D. Pollacka, The Korean War and Sino-American Relations, w: Harding, Ming, red., Sino-American Relations..., op. cit., s. 224. 129 Zob. Peter J. Roman, Curtis LeMay and the Origins of NATO Atomie Targeting, Journal of Strategie Studie.s" 16 (marzec 1993), s. 55-56, gdzie udokumentowane jest zdumienie LeMaya, ¿e broñ atomowa nie zosta³a u¿yta w Korei natychmiast. 130 Dingman, Atomie Diplomacy..., op. cit., ss. 55, 90; Gaddis, The LongPeace,,., op. cit., ss. 116, 125; Rhodes, Dark Sun..., op. cit., s. 446. 131 Cyt. za: Zubok, Pleshakoy, Inside the Kremlins Cold War,.., op. cit., s. 76. 132 Ibidem, s. 117-118. Potwierdzenie tezy, ¿e Stalin z rozmys³em stara³ siê wywo³aæ napiêcie w Europie, by powstrzymaæ Amerykanów przed eskalacj¹ konfliktu w Korei, w: Hoiloway, Stalin i bomba..., op. cit., s. 283-284. 133 Zob. Kissinger, Dyplomacja, op. cit., s. 532; tak¿e Goldstein, Nationalism and Inter-nationalism..., op. cit., s. 232-235. 134 Lilienthaljournals..., op. cit., s. 474. Moje rozumowanie opiera siê tutaj na: S. David Broscious, Longingfor an International Police Force, Banking on American Superio-rity: Harry S. Trumans Approach to Nuclear Energy, referat przygotowany na konferencjê w Instytucie Historii Wspó³czesnej na Uniwersytecie w Ohio we wrzeœniu 1991 roku. 135 Teza postawiona w: Keegen, A History of Warfare..., op. cit., ss. 38, 48; oraz Walter A. McDougall, The Heauens and the Earth: A Political History ofthe Space Agê, Nowy Jork 1985, s. 266. Zob. te¿ Sherry, The Rise of American Air Power..., op. cit., s. 328-329. Potwierdzenie, ¿e w 1945 roku Eisenhower podziela³ ten pogl¹d, w: Stephen E. Ambrose, Eisenhower: Soldier, General of the Army, President-Elect, 1890-1952, Nowy Jork 1983, ss. 425-426, 430. 405 !36 Zoh. rozdz. III. 137 Burton I. Kaufman, The Korean War: Challenges in Crisis, Credibility, andCommand, Nowy Jork 1986, s. 111-114; Qiang Zhai, The Dragon, the Lion, and the Eagle: Chine-se-British-American Relations, 1949-1958, Kent: Kent State University Press 1994, s. 84-85. !3« Holloway, Stalin i bomba..., op. cit., s. 284. 139 Dingman, Atomie Diplomacy..., op. cit., s. 55-79. Zoh. te¿ Leffler, A Preponderance of Power..., op. cit., ss. 406, 452-453. 140 Gadclis, TheLongPeace..., op. cit., s. 123-124. Zoh. te¿, o ewolucji pogl¹dów Eisenho wera i Dullesa na tê kwestiê, Gaddis, Strategies ofContainment..., op. cit., s. 127-163; oraz John Foster Dulles, A Policy ofBoldness, “Life" 32 (19 maja 1952), s. 146-160. 141 Sherman Adams, Firsthand Report: The Story of Eisenhower Administration, Nowy Jork 1961, s. 48-49. WypowiedŸ Dullesa w: FRUS: 1952-54, V. 1811. 142 Dingman, Atomie Diplomacy..., op. cit., s. 81-87. Zoh. te¿ Gaddis, TheLongPeace..., op. cit., s. 125-128; oraz Lewis, Xue, China Builds the Bomb, op. cit., s. 14. 143 Zhang, Deterrence and Strategie Culture..., op. cit., s. 132-137; Zhai, The Dragon, the Lion, and the Eagle..., op. cit., s. 126-128; Zhang, Maos Military Romanticism..., op. cit., s. 233-234. 144 Zhang, Deterrence and Strategie Culture..., op. cit., ss. 133, 150; Foot, A Suhstitutefor Yictory..., op. cit., s. 178-180; Holloway, Stalin i bomba..., op. cit., s. 331-1415 Szerzej o tym w zakoñczeniu poprzedniego rozdzia³u. 146 Stueck, The Korean War..., op. cit., s. 204-210. 147 Ibidem, s. 264-272; tak¿e Foot, A Substitutefor Yictory..., op. cit., s. 210-212. 148 Stalin do Mao, 5 czerwca 1951, CWIHP “Builetin" 6 i? (zima 1995/6), s. 59. Zoh. te¿ Weathershy, New Russian Documcnts on the Korean War, ibidem, s. 34. 149 Stalin do Mao, 19 listopada 1951, ibidem, s. 72. i» Kim Ir Sen do Stalina, 16 lipca 1952, ibidem, s. 77. 151 Radziecki stenogram rozmowy Stalin - Czou En-laj, 20 sierpnia 1952, ibidem, s. 12-13. Zob. te¿ Zubok, Pleshakov, Inside the Kremlins Cold War..., op. cit., s. 75. 152 Holloway, Stalin i bomba..., op. cit., s. 329-330; Foot, A Substitute for Yictory..., op. cit., s. 182-183; Knight, Beria..., op. cit., s. 192. Zoh te¿ Khrusbchev Remembers: The Glasnost Tapes, op. cit., s. 147. "3 Malenkow do Mao i Kima, 19 marca 1953, CWIHP “Bulletin" 6 i 7 (zima 1995/6), s. 80. !54 Zhang, Deterrence and Strategie Culture..., op. cit., s. 130-131; Zhai, The Dragon, the Lion, and the Eagle..., op. cit., s. 131; Weathershy, New Russian Documents.,., op. cit., s. 31-32. l;" Doris M. Condit, History of the Office of the Secretary of Defense, II: T³je Test of War, 1950-1953, Waszyngton: Government Printing Office 1988), s. 171-172. Praca ta szacuje chiñskie straty - bez rozró¿nienia na zabitych i rannych - na 1-1,5 miliona. Stany Zjednoczone straci³y w czasie dzia³añ wojennych 33 629 zabitych i 93 134 rannych. Wspó³czesne opracowania chiñskie podaj¹ o wiele mniejsze liczby - wedle jednej z ocen ³¹czne straty wynios³y 152 000 zabitych, 230 000 rannych i 23 300 wziêtych do niewoli (Xu Yan, The Chinese Forces and Their Casualties in the Korean War: Facts and Statistics, “Chinese Historians" 6 (jesieñ 1993), s. 56-57). Zob. te¿ Zhang, Maos Military Romanticism..., op. cit., s. 247, gdzie pojawiaj¹ siê nieco inne dane. 156 Zob. ibidem, s