Życie pisze najbardziej oryginalne, najbardziej komiczne, a jednocześnie najbardziej dramatyczne scenariusze.

E. Queller, The Fourth Crusade: The Concjuest ofConstanti- nople 1201-1204 (Filadelfia, 1977). J. Richard, Saint Louis: Crusader King of France, wyd. S.D. Lloyd, t³um. J. Birrell (Cambridge, 1992). J.S.C. Riley-Smith, The First Crusade and the Idea of Crusa- ding (jak wy¿ej). R. Rogers, Latin Siege Warfare in the Twelfth Century (Oksford, 1992). M. Roquebert, UEpopee Cathare, 3 vol. (Tuluza, 1970-86). S. Schóber, Die altfranzósische Kreuzzugslyrik des 12. Jahrhun- derts (Wiedeñ,1976). H. Roscher, Papst Innocenz III. und die Kreuzziige (Getynga, 1969). C.J. Tyerman, Engli i the Crusades, 1095-1588 (Chicago i Londyn, 1988). Ruch krucjatowy, 1274-1700 A.S. Atiya, The Crusade ofNicopolis (Londyn, 1934). E. Christiansen, The Northern Crusades (jak wy¿ej). J. Goni Gaztambide, Historia de la Bul¹ de la cruzada en Espa- na (jak wy¿ej). F.G. Heymann, John Zizka and the Hussite Revolution (Princeton, NJ, 1955). N.J. Housley, TheAvignon Papacy and the Crusades, 1305-1378 (Oksford,1986). The Italian Crusades (jak wy¿ej). The Later Crusades, 1274-1580 (jak wy¿ej). M. Keen, "Chaucer's Knight, the English Aristocracy and the Crusade", English Court Culture in the Later Middle Ages, wyd.V J. Scattergood i J. Sherborne (Londyn, 1983), 45-61. D.W. Lomax, The Reconguest of Spain (jak wy¿ej). W.E. Lunt, Financial Relations ofthe Papacy with England, 2 vol. (Cambridge, Mass., 1939-62). W. Paravicini, Die Preussenreisen des europiiischen Adels, 3 vol. na razie (Sigmaringen, 1989- ). S. Schein, Fideles Crucis: The Papacy, the West and the Reco-very ofthe My Land, 1274-1314 (Oksford, 1991). R.C. Schwoebel, The Shadow ofthe Crescent: The Renaissance Image ofthe Tuñ (1453-1517) (Nieuwkoop, 1967). KM. Setton,Tlie Papacy and the Levant (1204-1571), 4 vol. (Filadelfia, 1976-84). Venice, Austria, and the Turks in the Seventeenth Century (Filadelfia, 1991). C.J. Tyerman, England and the Crusades (jak wy¿ej). Krucjatowe pieœni i literatura E. Asensio, "!Ary Iherusalem! Planto narratiro del siglo XIII", Nueva Revista de Filologia Hispdnica, 14 (1960), 247-70. J. Bastin i E. Faral (wyd.), Onze poemes de Rutebeuf concer-nant la croisade (Pary¿, 1946). J. Bedier i P. Aubry (wyd.), Chansons de croisade, (Pary¿, 1909). M. Bóhmer, Untersuchungen ¿ur Mittelhochdeutschen Kreuzzugslyrik, (Rzym, 1968). N. Daniel, Heroes i Saracens: an Interpretation of the Chansons de gêste (Edynburg, 1984). P. Hólzle, Die Kreuzziige in der okzitanischen und deutschen Lryrik des 12. Jahrhunderts: das Gathingsproblem "Kreuzlied" im historischen Kontext, 2 vol. (Góppingen, 1980). C. von Kraus, Des Minnesangs Friihling (Leipzig, 1944). K. Lewent, Das altprouenzalische Kreuzlied (Erlangen, 1905: repr. Geneva, 1976). U. Mólk, Romanische Frauenlieder (Monachium, 1989). M. del C. Pescador del Hoyo, "Tres nuevos poemas medieva-les", Nueva Revista de Filologia Hispdnica, 14 (1960), 242-7. M. Richey, Medieval German Lyñcs (Edynburg i Londyn, 1958). M. de Ri¹uer, Los Trovadores: Histoña literararia y Teitos, 3 vol. (Barcelona, 1983). Rosenberg i H. Tischler, Chanter m'estuet: Songs of the Tro-uveres (Londyn i Boston, 1981). O. Sayce, TheMedieval German Lyric 1150-70: The Development ofThemes i Forms in their European Context (Oksford, 1982). S. Schóber, Die altfranzósische Kreuzzugslyrik des 12. Jahrhunderts (Wiedeñ,1976). I. Short (wyd.), La Chanson de Roli (Pary¿, 1990). E. Siberry, Criticism of Crusading (jak wy¿ej). D.A. Trotter, MedievalFrench Literaturê and the Crusades (1100-1300) (Genewa, 1988), F.-W. Wentzlaff Eggebert, Kreuzzugsdichtung des Mittelalters: Studien zu ihrer geschichtlichen und dichterischen Wrklich-keit (Berlin, 1960). Islam i krucjaty C. Cahen, Pre-Ottoman Turkey (Londyn, 1968). M.A. Cook (wyd.), A Historry ofthe Ottoman Empire to 1730 (Cambridge, 1976). N.A. Daniel, Islam and the West: The Making of an Image (Edynburg, 1960). iii Dalsze lektury 434 The Arabs i Mediaeval Europê, 2 wyd. (Londyn, 1979). R. Elgood, Islamie Arms i Armour (Londyn, 1979). N. Elisseeff, Nur ad-Din: Un gri prince musulman de Syrie au temps des croisades, 3 vol. (Damaszek, 1967). R. Fletcher, Mooñsh Spain (Londyn, 1992). F. Gabrieli, Arab Historians ofthe Crusades (Londyn, 1969). H.A.R. Gibb, Studies on the Civilization of Islam, wyd. SJ. Shaw i W.R. Polk (Londyn, 1962). P. M. Holt, The Agê of the Crusades: The Near Eastfrom the Ele- venth Century to 1517 (Londyn i Nowy Jork, 1986). polskie wydanie, Bliski Wschód od wypraw krzy¿owych do 1517 roku, PIW, Warszawa 1993, t³um. Barbara Czarska. R.S. Humphreys, From Saladin to the Mongols: The Ayyubids ofDamascus 1193-1260 (Albany, 1977). C. Imber, The Ottoman Empire, 1300-1481 (Stambu³, 1990). H. Inalcik, The Ottoman Empire: The Ckssical Agê 1300- 1600 (Londyn, 1973). R. Irwin, The Middle East in the Middle Ages: The early Mam- luk Sultanate 1250-1382 (Londyn i Sydney, 1986). S.K. Jayussi (wyd.), The Legacy ofMuslim Spain (Lejda, 1992). M.A. Kóhler, Allianzen und Yertrage zwschen frdnkischen und islamischen Herrschern im Yorderen Orient: Eine Studie iiber daszwischenstaatlicheZusammenlehenvom 12. bis IS.Jahr- hundert (Berlin i Nowy Jork, 1991). B. Lewis, The Muslim Discoverry of Europê (Londyn, 1982). M.C. Lyons i D.E.P. Jackson, Saladin: The Politics ofHoly War (Cambridge, 1982). J.S. Meisami (wyd. i t³um.), The Sea ofPrecious Virtues (Eahr al-Fava'id) A Medieval Islamie Minor for Princes (Salt Lakê City, 1991). T. Nagel, Timur der Froherer und die islamisches Welt des spdten Mittelalters (Monachium, 1933). J.M. Powell (wyd.), Muslims under Latin Rule, 1100-1300 (Prin- ceton, NJ,'l991). E. Sivan, LTslam et la Croisade: Ideologie et Propagie dans les Reactions Musulmanes aux Croisades (Pary¿, 1968). P. Thorau, The Lion of Egypt: Sultan Eaybars I and the Near Fast in the Thirteenth Century, t³um. P. M. Holt (Londyn i Nowy Jork, 1987). Usamah Ibn Mun¹idh, Memoirs ofan Arab Syrian Gentleman, t³um. P. K. Hitti (Nowy Jork, 1929). polski przek³ad: Józef Bielawski, Kitab al-I'tibar. Ksiêga pouczaj¹cych przyk³adów, Ossolineum 1975 £aciñski Wschód B. Arbel, B. Hamilton, i D. Jacoby (wyd.), Latins i Greeks in the Eastern Mediterranean after 1204 (Londyn, 1989). E. Ashtor, Levant Trade in the Later Middle Ages (Princeton, NJ, 1983). M. Balard, la Romanie genoise (XIIe-debut du XVe siecle) (Ge-nua,1978). T.S.R. Boase (wyd.), The Cilician Kingdom of Armenia (Edynburg i Londyn, 1978). A. Bon, La Moree franaue: recherches historiyues, topographi-gues et archeologicjues sur la principaute d'Achad"e (1205-1430) (Pary¿, 1969). D.S. Chambers, The Imperial Agê of Yenice (Londyn, 1970). N. Cheetham, Mediaeval Greece (New Haven, Conn., i Londyn, 1981). P.W. Edbury, The Kingdom ofCyprus and the Crusades, 1191-1374 (Cambridge, 1991). J.G. Rowe, William ofTyre: Historian ofthe Latin East (Cambridge, 1989). M.-L. Faweau-Lilie, Die Italiener im Heiligen Land vom ersten Kreuzzug his zum Tode Heinrichs von Champagne (1098-1197), (Amsterdam, 1989). B. Hamilton, "Women in the Crusader States: The Queens of Jerusalem (1100-1190)", Medieval Women, wyd. D