Odpoczynek w grocie...

Życie pisze najbardziej oryginalne, najbardziej komiczne, a jednocześnie najbardziej dramatyczne scenariusze.

W brudnozielonej wodzie, po�r�d kt�rej ona si� wznosi, p�ywa� du�y ja� z�oty z grzbietem pokrytym ciemnymi �uskami. Przesuwa� si� jak cie� w g��binie, powoli wznosi� si� ku g�rze coraz bardziej b�yszcz�c, a potem �arz�c si� si�gn�� powierzchni. W nocy, zapewne pod tym wp�ywem, �ni� mi si� b�d�cy w moim posiadaniu ekslibris; ukazuje on w��cznika, kt�ry zwinnie, z japo�ska, obwiedziony staroz�otym konturem wy�ania� si� z narysowanego ma-towoczarnym tuszem t�a. Przebudziwszy si�, by�em tak rozradowany obejrzanym widokiem, �e chcia�em zam�wi� sztych wed�ug ekslibrisu, ale przy dziennym �wietle to wra�enie zblad�o. Nasza rado�� w snach podobna jest do rado�ci dzieci�stwa. Po przebudzeniu si� w par� minut wyrastamy na m�czyzn. Pary�, 13 sierpnia 1942 Przeczytane: �Essai de critique indirecte" Jeana Cocteau. W tek�cie wr�ebny sen, kt�ry autor opowiada� mi ju� u Calveta. Co do mnie, to nie mog� sobie przypomnie� takich sn�w, natomiast cz�sto wydaje mi si�, �e to, co prze�ywam, �ni�o mi si� dawno temu. Kiedy do�wiadczy�o si� tych prze�y� w ich najwi�kszej g��bi, w plato�skiej idei - to jest daleko wa�niejsze ani�eli dos�owne spe�nienia. W ten spos�b powinno si� te� rozpoznawa� �mier�, oswaja� z ni�. Z trafnych uwag odnotowuj� nast�puj�c�: �Surnaturel hier, naturel demain "39. Zapewne, bo prawa natury, do kt�rych sta�o�ci Renan przywi�zuje tak wielkie znaczenie, zawsze si� dopasowuj�. Podobne s� do ' Surnaturel hier... (fr.) �Nadzwyczajne wczoraj, zwyczajne jutro. muzyki towarzysz�cej, kt�ra przypuszczalnie w og�le milknie, skoro tylko sprawy nabieraj� wagi. W byciu nie ma prawa. Mo�na by to ostro�niej wyrazi� tak: Prawa natury to te, kt�rych przestrzegamy. We wszystkich momentach, w kt�rych podejmujemy rozstrzygaj�ce decyzje, przestajemy ich przestrzega�. Technika jest realizowana na takiej g��boko�ci, �e r�wnie� po za�amaniu si� supremacji technik�w i ich przewodnich my�li trzeba si� liczy� z jej istnieniem. Przede wszystkim s� w ni� wmontowane straszliwe ofiary. Tote� ona pozostanie, jak po przyj�ciu Chrystusa pozosta�o stare prawo -jako jedno z naszych wspomnie� z podporz�dkowanym mu ludzkim istnieniem. W�a�ciwe pytanie brzmi: Czy na jej rzecz traci si� wolno��? Prawdopodobnie wynika z niej nowa forma niewolnictwa. Mo�e by� po��czona z komfortem, nawet z posiadaniem w�adzy; okowy jednak istniej� nadal. Wolni natomiast znaj� si� i s� rozpoznawani po nowym blasku, jaki ich otacza. Chodzi by� mo�e o bardzo ma�e gremia, kt�re ochraniaj� wolno��, przypuszczalnie za cen� ofiar, ale korzy�ci duchowe wielokrotnie je rekompensuj�. Kwiaty, ptaki, szlachetne kamienie, rzeczy o b�yszcz�cych kolorach i aromatycznym zapachu. Ich widok budzi t�sknot� za ich ojczyzn�. Pary�, 16 sierpnia 1942 Sobota i niedziela w Vaux-les-Cernay ko�o Rambouillet w go�cinie u g��wnodowodz�cego, kt�ry wykorzystuje to stare opactwo jako letni� rezydencj�. Pobyt ma t� dobr� stron�, �e mo�na tam robi� i m�wi�, co si� uwa�a za stosowne, i nie widzi si� lemurowatych upior�w. Lesiste otoczenie jest wilgotne, zgo�a bagniste, co odpowiada zasadom cysters�w, kt�rzy budowali jak bobry. Widzia�em czcigodnie skromny nagrobek opata sprzed wiek�w, Teobalda, znanego jako Saint-Thi-baut de Marly. Tamtejsza lektura: �Plac�wka post�pu" Josepha Conrada*, opowiadanie, w kt�rym znakomicie pokazane jest przej�cie od cywilizacyjnego optymizmu do ca�kowitego zezwierz�cenia. Dw�ch mieszczuch�w przybywa nad Kongo, �eby zrobi� pieni�dze, i przyjmuje ludo�ercze zwyczaje. Jest to proces nazwany przez Burckhardta w szerszych kontekstach �przyspieszonym gniciem". Obaj us�yszeli uwertu- 144 10 - Promieniowania 145 r� do naszej epoki. Ostrzej od Kiplinga widzi Conrad anglosask� sta�o�� w sytuacjach post�puj�cego rozk�adu. Jest to w naszym �wiecie cecha dziwna i nieoczekiwana, kt�r� pr�dzej przypisa�oby si� Prusakom. R�nica polega jednak na tym, �e Anglik mo�e strawi� znacznie wi�ksze kwantum anarchii. Gdyby obaj byli ober�ystami w podejrzanych dzielnicach, to Prusak chcia�by, �eby w ka�dym pokoju przestrzega� regulaminu. Zachowuje w ten spos�b pewne pozory porz�dku, pod kt�rymi wszak�e ca�� budowl� z�era nihilizm. Anglik z pocz�tku nie zwraca uwagi na narastaj�cy nieporz�dek, spokojnie w dalszym ci�gu nalewa i inkasuje, a w ko�cu, kiedy ba�agan robi si� nie do zniesienia, przenosi si� z cz�ci� go�ci na g�r� i spuszcza manto pozosta�ym. Charakterologicznie Anglik ma nad Prusakiem przewag� flegma-tyka nad sangwinikiem, a merytorycznie marynarza nad wie�niakiem. Nar�d �eglarski jest nawyk�y do wi�kszych chybotliwo�ci. Do tego dochodzi cz�sto zauwa�ana wy�szo�� norma�skiego dziedzictwa, kt�re bardziej ni� dziedzictwo og�lnoniemieckie sprzyja tworzeniu si� warstwy kierowniczej. Na wszelki wypadek lepiej z takimi kuzynami i�� r�ka w r�k� lub sta� rami� w rami�, jak pod Waterloo, miast oko w oko. Ku temu te� zd��a�y zawsze starania pruskiej polityki, kt�ra by�a dobra, p�ki prowadzili j� w�a�ciciele ziemscy, nie za� wybra�cy plebiscytowej demokracji. Naturalnie kurczy si� wp�yw ziemi, kiedy zwi�ksza si� zaludnienie i znajduje punkt ci�ko�ci w du�ych miastach; a wp�yw morza ro�nie. To wa�na r�nica. Przy stole m�wili�my o tych sprawach, a potem o sytuacji og�lnej

Odpoczynek w grocie...

Życie pisze najbardziej oryginalne, najbardziej komiczne, a jednocześnie najbardziej dramatyczne scenariusze.

Wątki